بررسی قابلیت تصاویر ماهواره ای در برآورد بیوماس تاغ زارها (بررسی موردی: تاغ زارهای بیرجند)

گونه تاغ یکی از گیاهان سازگار و مقاوم با شرایط بیابانی است. دست یابی به داده های پایه و به روز از مراتع نیازمند اندازه گیری متوالی آنان در یک دوره چندین ساله است. شناخت روش های سریع و دقیق با کمترین هزینه برای کسب این داده ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. سنجش از دور از جمله روش هایی است که توانایی ارزیابی و پایش مراتع را داشته و استخراج داده هایی مانند میزان تاج پوشش، نوع آن و میزان بیوماس را امکان پذیر می کند. یکی از مشکلات مهم، شناسایی بهترین شاخص ها جهت استفاده در تجزیه و تحلیل های کمی مناطق بیابانی است. هدف از این تحقیق برآورد بیوماس با استفاده از تصاویر ماهواره ای است. جهت انتخاب بهترین شاخص گیاهی برای تهیه مدل بیوماس از آنالیز خوشه ای و تحلیل مولفه اصلی و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. در این تحقیق از داده های ماهواره ای لندست 8، مربوط به ماه های آوریل و آگوست 2014 و مطالعات میدانی همزمان با تاریخ تصویر برداری در حوزه مرک (خراسان جنوبی) استفاده شد. میزان بیوماس در 30 پلات تصادفی با ابعاد 30×30 متر اندازه گیری و مقدار بیوماس مربوط به این پلات ها محاسبه گردید. سپس با بهره گیری از 11 شاخص پوشش گیاهی ( dvi, ipvi, ndvi, pvi, rvi, savi, tsavi, wdvi, brightness, wetness, greenness (، بین اطلاعات سنجش از دور و مقدار بیوماس از طریق آنالیز خوشه ای و pca و رگرسیون چند متغیره ارتباط برقرار شد. با استفاده از آنالیز خوشه ای شاخص های گیاهی به سه گروه تقسیم شدند که از بین آن ها شاخص savi و ipvi و rvi برای ماه آوریل و شاخص های tsavi و ipvi و rvi برای ماه آگوست انتخاب شدند و با توجه به pca، شاخص های ipvi و brightness برای ماه آوریل و شاخص های savi و ipvi برای ماه آگوست به ترتیب بیانگر همبستگی مولفه های اول و دوم با مقدار بیوماس بودند. گفتنی است بهترین مدل تخمین بیوماس با استفاده از آنالیز رگرسیون چند متغیره برای ماه آوریل با ضریب تبیین 66/0 و 9/14rmse= و برای ماه آگوست با ضریب تبیین 44/0 و 7/18rmse= برآورد شده است. نتایج نشان داد شاخص هایی که ضرایب خاک را در نظر می گیرند نسبت به سایر شاخص ها از دقت بالاتری برخوردارند.