منشأیابی رسوبات بادی و تعیین حساسیت رخساره های ژئومورفولوژیکی به فرسایش بادی در منطقه دوربن پشتکوه خاش

فرسایش بادی از جمله مشکلات جدی نواحی بیابانی و نیمه بیابانی در جهان می باشد که بخش وسیعی از زندگی انسان ها را به ویژه درمناطق نیمه خشک جهان تهدید می کند. بخش وسیعی از اراضی کشورمان در اثرعوامل مختلف طبیعی و انسانی از حالت تعادل اکولوژیک خارج شده و بیابان-زائی یا تخریب سرزمین در آنها آغاز شده است.فرسایش بادی، جابجائی رسوبات حاصله،وقوع طوفان-های ماسه ای وگردوغبار از اولین آثار بدیهی این تخریب است. منطقه مورد مطالعه با وسعت 22602هکتار در شرق استان سیستان وبلوچستان درحوزه شهرستان خاش قرار دارد. این محدوده دارای دو واحد، چهار تیپ و هشت رخساره ژئومرفولوژی می باشد. شناخت نقاط برداشت یا منشأ تپه-های ماسه ای مهمترین راه مبارزه با فرسایش بادی است برای این منظور از روش منشأیابی تپه های ماسه ای در ایران استفاده شده و براساس آن طی دو مرحله جهت یابی و مکان یابی که جهت یابی شامل جمع آوری اطلاعات محلی از وضعیت فرسایش بادی، بررسی و مقایسه عکس های هوائی و تصاویر ماهواره ای با دوره های زمانی مختلف، بررسی مورفولوژی عمومی و واحد تپه های ماسه ای و بررسی باد های منطقه و مکان یابی شامل مطالعه ژئومرفولوژی منطقه و نمونه برداری از رخساره ها وانجام آزمایشات گرانولومتری ، مورفوسکوپی و کانی شناسی می باشد، منشأ تپه های ماسه ای تعیین شد. بر اساس نتایج تحقیق باد های فرساینده منطقه جهت شمال غربی تا غربی دارند و مهمترین رخساره های برداشت بستر رود خانه ها، خشک رود های اسماعیل آباد و رود هینار و مراتع فقیر اسماعیل آباد می-باشند.همچنین حساسیت رخساره ها به فرسایش بادی با استفاده از روش اریفر از کم تا زیاد ارزیابی شده است.