مطالعه اثرات هیستومورفومتری یونجه بر روی پارانشیم آندوکرینی غدد هیپوفیز و فوق کلیه موش صحرایی نر

خواص استروژنیک یونجه در مطالعات متعددی به اثبات رسیده است. استروژن موجود در این گیاه بر روی ارگان های مختلف بدن، دارای اثرات و عوارض جانبی متعددی است که در این رابطه اطلاعات اندکی وجود دارد. در این پژوهش، اثرات این گیاه بر روی بافت غدد درون ریز هیپوفیز و فوق کلیه موش های صحرایی، مطالعه شده است. برای این منظور تعداد 30 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار، در 6 گروه و به تعداد 5 عدد در هر گروه، انتخاب شدند. گروه اول، دوم و سوم به عنوان کنترل نگهداری شدند، و در جیره غذایی آن ها فقط از کنسانتره استفاده شد. گروه چهارم به عنوان درمان اول، 80 گرم کنسانتره و 300 گرم یونجه را به مدت 30 روز دریافت کردند. گروه پنجم به عنوان درمان دوم، مقدار 80 گرم کنسانتره و 300 گرم یونجه را به مدت 45 روز دریافت کردند و گروه ششم به عنوان درمان سوم، 80 گرم کنسانتره و 300 گرم یونجه را به مدت 60 روز دریافت کردند. پس از پایان هر دوره، موش ها آسان کشی و هیپوفیز و فوق کلیه آن ها جدا گردید وپس از بررسی های ماکروسکوپی، نمونه هایی حداکثر به ضخامت 5/0 سانتی متر تهیه و جهت ثبوت در فرمالین سایلین قرار داده شدند. از نمونه ها به روش معمول تهیه مقاطع بافتی، برش هایی به ضخامت 5 میکرومتر تهیه و پس از رنگ آمیزی h&e و رنگ آمیزی اختصاصی pas مورد مطالعه هیستولوژیک و هیستومتریک قرار گرفتند. نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان داد که گیاه یونجه به عنوان یک گیاه فیتواستروژنیک، بر روی ساختار بافتی غده هیپوفیز و فوق کلیه اثرات قابل توجهی دارد. این مطالعه نشان داد که استفاده از این گیاه در گروه تحت درمان اول، دوم و سوم، در مقایسه با گروه کنترل باعث افزایش معنی دار تعداد سلول های اسیدوفیل و بازوفیل در غده هیپوفیز شده و همچنین در مطالعه غده فوق کلیه، افزایش معنی دار ضخامت کپسول در گروه تحت درمان دوم وافزایش اندازه ناحیه گلومرولوزا در گروه تحت درمان اول، دوم و سوم در مقایسه با گروه کنترل، مشاهده گردید. اندازه سلول های اسفنجی نیز در گروه درمانی دوم و سوم به طور معنی داری افزایش داشت و واکوئوله شدن در این سلول ها به وضوح دیده شد. می توان گفت استفاده از این گیاه در جیره غذایی موش های صحرایی به مدت 60 روز و 300 گرم روزانه باعث افزایش سلول های آدنوهیپوفیز و افزایش لایه های قشر و مرکز غده فوق کلیه شده است.