مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای بر پایه مخارج مصرفی: مطالعه موردی در بازار بورس تهران (90-1381)

نوسان¬پذیری بازده سهام و عوامل موثر بر آن از موضوع¬های بحث برانگیز در پژوهش¬های امور اقتصادی و مالی است. در ادبیات اقتصادی الگوهای متفاوتی جهت بررسی رابطه¬ی بین ریسک و بازده سهام ارائه شده است. یکی از این الگوها، مدل قیمت¬گذاری دارایی سرمایه¬ای است. این مدل در ابتدای معرفی خود با استقبال فراوانی مواجه شد، اما پس از مدتی به شدت از سوی صاحب نظران حوزه¬ی اقتصادی و مالی مورد انتقاد قرار گرفت و الگوهای متعددی جهت اصلاح آن معرفی گردید. از جمله الگوهایی که در جهت رفع نقاط ضعف مدل قیمت¬گذاری دارایی¬های سرمایه¬ای مطرح شد، مدل قیمت¬گذاری دارایی¬های سرمایه¬ای برپایه مخارج مصرفی است. هدف اصلی این پژوهش مقایسه توانایی مدل¬های قیمت¬گذاری دارایی¬های سرمایه¬ای سنتی و قیمت¬گذاری دارایی¬های سرمایه¬ای برپایه مخارج مصرفی در توضیح رابطه¬ی بین ریسک و بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران می¬باشد. به منظور دستیابی به این هدف، نمونه¬ای متشکل از هشت شرکت از میان شرکت¬های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال¬های 1381 تا 1390 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی¬ها نشان می¬دهد که مدل قیمت¬گذاری دارایی¬های سرمایه¬ای سنتی در توضیح رابطه بین ریسک و بازده سهام، نسبت به مدل قیمت¬گذاری دارایی¬های سرمایه¬ای برپایه مخارج مصرفی از عملکرد بهتری برخوردار است.