توان سنجی توسعه گردشگری در مناطق عشایری مطالعه موردی: دهستان اترک،شهرستان گنبدکاووس

طی سال‎های اخیر توسعه شهرنشینی و افزایش گذران اوقات فراغت، منجر به گسترش گردشگری در مناطق عشایری با توجه به قابلیت‎ها و توانمندی‎های طبیعی، اجتماعی و فرهنگی این مناطق شده است. هدف از تحقیق حاضر بررسی و توان سنجی زمینه‎های گردشگری عشایری در مناطق عشایری می‎باشد. در همین راستا، فرضیات زیر مطرح شده است: "سرمایه گذاری در جاذبه های گردشگری عشایری موجب بالا رفتن سطح در آمد روستاییان شده واز حجم مهاجرفرستی منطقه خواهدکاست"؛ "منطقه مرزی گنبدکاووس با توجه به ویژگی های طبیعی،اجتماعی وفرهنگی از توان بالایی برای توسعه گردشگری عشایری برخوردار است." نوع تحقیق کاربردی، روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می‎باشد و برای جمع‎آوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه‎ای و پیمایش میدانی (مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه) استفاده شده است. قلمرو مکانی این تحقیق، دهستان اترک در شهرستان گنبدکاووس است. جمعیت عشایر این دهستان در سال 1387برابر با 4342 نفر بوده که در 671 خانوار عشایری زندگی می‎کنند. تعداد 218 خانوار عشایری طبق فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‎های جمع‎آوری شده، آمار توصیفی(میانگین و توزیع فراوانی) و آمار استنباطی( آزمون t تک نمونه‎ای و کندال و تحلیل عاملی) مورد استفاده قرار گرفته است. برای رتبه‎بندی روستاهای مورد مطالعه از مدل ویکور استفاده شده است. نتایج نشان می‎دهد تأثیر زمینه‎های طبیعی، اجتماعی و فرهنگی گردشگری عشایری بالاتر از مطلوبیت عددی مورد آزمون می‎باشد و زمینه‎های فرهنگی بالاترین میانگین را به خود اختصاص داده است.همچنین در ارتباط با وضعیت درآمدی نشان می‎دهد که درآمد عشایر در محدوده مورد مطالعه وضعیت مطلوبی ندارد. نتایج تحلیل عاملی در مورد عوامل موثر در جذب گردشگران به منطقه مورد مطالعه نشان می‎دهد که عامل فرهنگی، با مقدار ویژه 4.25 مهمترین عامل است. طبق نتایج بدست آمده،منطقه مورد مطالعه از توان بالایی جهت توسعه گردشگری برخوردار است. در پایان تحقیق، پیشنهادهایی جهت بالابردن جذب گردشگر به منطقه مورد مطالعه ارائه شده است.