بررسی موانع و چالش های توسعه در روستاهای مرزی؛ (مطالعه موردی: روستاهای بخش سنگان شهرستان خواف)

پایان نامه
چکیده

سکونتگاه های روستایی به عنوان کوچک ترین واحد جغرافیایی، تحت تأثیر عوامل مختلفی نظیر عوامل طبیعی، اجتماعی، فرهنگی، تاریخی و اقتصادی در بستر جغرافیایی و در قالب روابط انسان و محیط شکل گرفته اند و با توجه به تنوع بستر جغرافیایی آن ها، اشکال متنوعی از روستاها به وجود آمده است. یکی از این اشکال، روستاهای مرزی می باشند. سکونتگاه های مرزی به دلیل تماس با محیط های گوناگون داخلی و خارجی از ویژگی های خاصی برخوردارند. وجود مبادلات و پیوندهای فضایی دو سوی مرز و بین کشورهای مجاور، آسیب پذیری ها و تهدیدات مختلف، مرزها را به کانون های حساسی مبدل ساخته است. آنچه که در این میان از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد توسعه همه جانبه سکونتگاه های مرزی است. برای دستیابی به توسعه همه جانبه سکونتگاه های مرزی، شناخت امکانات و تنگناهای توسعه این مناطق، امری ضروری است تا بتوان با شناخت جامع، برنامه ریزی بهینه ای در جهت توسعه این نواحی ارائه نمود. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و با رویکرد شناخت مسئله است که با روش توصیفی و تحلیلی به بررسی موانع و چالش های توسعه روستاهای مرزی بخش سنگان در ابعاد محیطی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و ژئوپلیتیکی می پردازد. جامعه نمونه این پژوهش 12 روستای مرزی بخش سنگان با 3007 خانوار بوده که بر اساس فرمول کوکران 387 سرپرست خانوار مورد ارزیابی قرار گرفته است. بر اساس نتایج به دست آمده می توان گفت که از مهم ترین چالش های محیطی توسعه می توان به کمبود بارندگی، پایین بودن میزان رطوبت نسبی، اختلاف زیاد دمای حداقل و حداکثر مطلق، در بعد اجتماعی به پایین بودن سطح سواد، مشارکت پایین بین ساکنین منطقه، اختلافات قومی و مذهبی و پایین بودن میزان اعتماد اجتماعی، در بعد اقتصادی به کمبود منابع تأمین آب و اراضی آبی کشاورزی، فقر پوشش گیاهی مراتع، قرار گرفتن مراتع بعضی از روستاها در پشت خاکریز مرزی، کیفیت نامطلوب آب شرب در سطح کل بخش، در بعد کالبدی به مقاومت پایین ساختمان های مسکونی، کمبود اراضی جهت ساخت واحدهای مسکونی، بهداشت نامناسب محیط زندگی و کیفیت نامطلوب راه های دسترسی و در بعد ژئوپلیتیکی به قاچاق کالا و مواد مخدر و تغییر در ساختار معیشت ساکنین در سال های اخیر به دلیل ناامنی هایی که وجود داشته است، اشاره کرد.

منابع مشابه

بررسی چالش ها و فرصت ها فراروی توسعه توریسم در روستاهای ساحلی (نمونه موردی: روستاهای شهرستان بابلسر)

توریسم در صورت برنامه‌ریزی مناسب و اصولی نقش عمده‌ای در توانمندسازی نواحی محلی بویژه در روستاهای ساحلی ایفا ‌می کند. براین اساس هدف کلی پژوهش حاضر بررسی نقاط قوت و فرصت ها و همچنین شناخت نقاط ضعف و تهدیدها فراروی توسعه توریسم و ارائه راهکارهایی در راستای توسعه روستاهای ساحلی شمال ایران است. این تحقیق به صورت کاربردی بوده و روش آن به صورت توصیفی- تحلیلی و میدانی است و جامعه آماری روستاهای ساحلی ...

متن کامل

چالش ها و تنگناهای توسعه اقتصادی در نواحی روستایی مورد: روستاهای بخش داشلی برون شهرستان گنبدکاووس

متن کامل

توسعه انسانی در نواحی روستایی، مطالعه موردی: روستاهای شهرستان بهمئی

توسعه انسانی مفهوم جدیدی است که سازمان ملل متحد از سال 1990  آن را جایگزین در آمد سرانه و تولید ناخالص داخلی به عنوان معیار توسعه یافتگی نمود، و گویای آن است که درآمد همه زندگی انسان نیست و پیشرفت را نمی توان تنها با درآمد سرانه اندازه گیری کرد، بلکه هدف اصلی بهره مند ساختن راستین انسان و بهبود بخشیدن به کیفیت بهتر زندگی اوست. براساس این ایده انسان محور توسعه بوده و تمرکز اصلی روی ابعاد انسانی...

متن کامل

سنجش طرح روستاهای هدف گردشگری بر توسعه گردشگری مطالعه موردی: روستاهای شمشیر و خانقاه شهرستان پاوه

متن کامل

ارزیابی ظرفیت های نواحی روستایی جهت توسعه کارآفرینی و توانمندسازی روستاییان مطالعه موردی: روستاهای بخش بخش شال شهرستان بوئین زهرا

استقرار و بقای جامعه روستایی، بدون کار مولد و سودآور برای ساکنان غیر ممکن است. امروزه توجه به روحیه کارآفرینی بین روستاییان از مهم ترین راهکارهای توسعه روستایی محسوب می شود. بدین صورت که کارآفرینی می تواند از طریق ایجاد اشتغال، بهبود کیفیت زندگی، توزیع مناسب درآمد و بهره برداری بهینه از منابع، نقش مهمی در رشد اقتصادی روستاها و در نتیجه در توسعه ی روستایی و توانمندسازی روستاییان داشته باشد.این م...

متن کامل

تحلیل امکانات و موانع متنوع سازی فعالیت های اقتصادی در روستاهای مرزی مطالعه موردی؛ شهرستان مریوان

در ساختار اقتصادی نواحی روستایی کشورهای مختلف، کشاورزی محور اساسی تامین معیشت به شمار می رود. مهمترین ویژگی این ساختار اقتصادی، فقدان تنوع در بسترهای اقتصادی و فرصت های شغلی است. در این راستا رویکرد متنوع سازی فعالیت های اقتصاد روستایی به عنوان راهکاری مفید که بسیاری از نظریه پردازان توسعه در راستای کاهش اثرات منفی این ساختار و در چارچوب الگوی توسعه پایدار بر آن تاکید دارند، ارائه شده است. هدف ...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023