زیست چینه نگاری، تطابق زیستی، و حوادث زیستی قاعده کنیاسین و سانتونین سازند آبدراز در شرق و غرب حوضه کپه داغ، شمال شرق ایران

در این مطالعه به منظور زیست چینه نگاری و مطالعه حوادث زیستی مرزهای زمانی turonian-coniacian ? coniacian-santonian و santonian-campanian سازند آبدراز در شش برش چینه شناسی روستای حاج قلیچخان? قره سو? روستای آبدراز? گردنه مزدوران? روستای پادها و شوراب مورد مطالعه دقیق فسیل شناسی و چینه شناسی قرار گرفت. با مطالعه سنگ شناسی سازند آبدراز مشخص شد که برش شوراب از 374 متر? برش گردنه مزدوران از 510 متر ? برش روستای آبدراز از 545 متر ? برش روستای پادها از 602 متر ? برش قره سو از 538 متر و در نهایت برش روستای حاج قلیچ خان از 5/261 متر ضخامت تشکیل گردیده شده است. واحد های سنگ شناسی غالب در سازند مورد مطالعه شیل ? مارن و آهک های گل سفیدی می باشد. روند تغییرات سنگ شناسی به سمت شرق حوضه رسوبی کپه داغ با افزایش واحد آهک گل سفیدی در سازند آبدراز همراه است. در مجموع تعداد 77 گونه متعلق به 19 جنس از روزن دارن شناور به همراه 10 گونه از روزن داران کف زی متعلق به 5 جنس? 10 گونه اکینوئیدی متعلق به 4 جنس? 10 گونه اینوسرامیدی متعلق به 5 جنس? 2 گونه آمونیتی متعلق به 2 جنس و یک گونه ناتیلوئیدی در قالب 7 زیست زون شناور به ترتیب ذیل مورد شناسایی قرار گرفتند. 1) whiteinella archaeocretacea partial range zone bolli 1966) latest cenomanian-early turonian(, 2) dicarinella imbricata interval zone salaj and samuel (1966)) early turonian(, 3) helvetoglobotruncana helvetica total range zone sigal (1955)) early-middle turonian(, 4) marginotruncana pseudolinneiana interval zone walaszczyk et al 2004) middle turonian(, 5) marginotruncana schneegansi interval zone dalbiez (1955) )late turonian(, 6) dicarinella concavata interval zone sigal 1955) latest turonian to earliest santonian(, 7) dicarinella asymetrica total range zone postuma, 1971 early santonian to earliest campanian. که بر این اساس می توان گفت که سازند آبدراز در برش های پادها، شوراب و روستای آبدراز در محدوده سنی early turonian) تا (earliest campanian? برش گردنه مزدوران (middle turonian-earliest campanian)? برش قره سو (early turonian-late santonian) و برش روستای¬ حاج قلیچخان (early turonian- earliest santonian) نهشته شده است. کمترین فراوانی جنس و گونه از روزن داران شناور شناسایی شده در این مطالعه متعلق به برش روستای حاج قلیچخان به ترتیب با 10 و 33 و بیشترین میزان جنس و گونه شناسایی شده در برش قره سو به ترتیب با مقدار عددی 19 و 73 می باشد. با بررسی مجموعه فونا های روزن داران شناور و اینوسرامید ها ? اکینوئیدها و آمونیت ها مرز های زمانی قاعده آشکوب های کنیاسین? سانتونین و کامپانین در شش برش چینه شناسی مذکور از سازند آبدراز تعیین گردیدند. در تمامی برش های مورد مطالعه مرز های زمانی تورونین-کنیاسین و کنیاسین-سانتونین در داخل زیست زون dicarinella concavata interval zone و مرز زمانی سانتونین-کامپانین در داخل زیست زون dicarinella asymetrica total range zone ثبت و مورد شناسایی قرار گرفتند. مدل زیستی بدست آمده در برش¬های مورد مطالعه برای قاعده¬ زمانی کنیاسین دارای بیشترین شباهت با مدل های lamolda (1985) و walaszczyk و همکاران (2010)? برای قاعده زمانی سانتونین قابل مقایسه با مدل های caron (1985) و gallemi (2007) و برای قاعده زمانی کامپانین دارای بیشترین قرابت با مدل gale و همکاران (2008) می باشد. در بخش دیگر این مطالعه با بررسی فراوانی whiteinella وmuricohedbergella میزان نوسانات شوری در برش های مورد مطالعه در دو محدوده زمانی کنیاسین با کمترین و مرز کنیاسین- سانتونین با بیشترین میزان شوری مشخص گردید. با مقایسه روزن داران شناور مورد مطالعه با ایالت های بیوژئوگرافی در زمان کرتاسه مشخص گردید که این نواحی با ایالت تتیس مشابه بوده اند. همچنین سازند آبدراز در برش های شوراب، روستای پادها، گردنه مزدوران، روستای آبدراز و قره سو مورد مطالعه دقیق بر اساس مطالعه انواع صفحات محافظت کننده در ناحیه نافی روزن داران شناور قرار گرفتند. در این مطالعه 4 تا 6 صفحات محافظت کننده دهانه اولیه در ناحیه نافی روزن داران شناور شناسایی گردید. در این مطالعه به ترتیب 4 نوع ساختار porticus (simple lip, tooth like porticus, spiral porticus, imbricate porticus) به همراه 3 نوع ساختار tegillum (roll type-tegillum, strap-shape-tegillum, sheet like-tegillum) به همراه فراوانی آنها تشخیص داده شد. مطالعه آماری ساختارهای محافظت کننده ناحیه نافی نشان داد که ساختارهای lip و simple lip دارای بیشترین و ساختارهای imbricate porticus وsheet like tegillum کمترین فراوانی را در برش های مورد مطالعه دارند. مطالعه آماری روزن داران حاکی از رسوبگذاری سازند آبدراز در یک محیط outer neritic- upper bathyal می باشد. در زیر آشکوب های تورونین زیرین- میانی سطح آب دریا در مناطق مورد مطالعه پایین و در انتهای تورونین به اوج خود می رسد. در آشکوب کنیاسین سطح آب دریا پایین و در آشکوب سانتونین حالت نوسانی و بسمت کامپانین یک روند افزایشی در عمق را از خود نشان می دهد. در نهایت مطالعه آماری درصد روزن داران شناور (%p) به همراه درصد مورفوتایپ 3 و استفاده از معادله عمق وان درزوان نشان داد که از جنوب شرق به سمت شمال غرب برش الگو میزان عمق حوضه رسوبی افزایش و به حدود 160 متر در قاعده آشکوب کامپانین رسیده است.