نگرشی نو به شاخص rdi به منظور پایش خشکسالی کشاورزی بااستفاده از فناوری سنجش از دور، مطالعه موردی استان قزوین

خشکسالی مشکلات زیادی را در زمینه های مختلف اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی ایجاد می کند که مهمترین آنها در بخش کشاورزی، کاهش میزان عملکرد محصولات زراعی و باغی میباشد. اهمیت این موضوع زمینه‏ساز تحقیق در این مورد بر روی شاخص rdi به عنوان شاخصی که بیشترین پارامتر بیلان آب خاک را در محاسبات دخیل می‏کند، و از طرفی نیز با محدودیت داده‏های زمینی برداشت شده در منطقه مورد پژوهش سازگاری دارد، گشت. این شاخص عملکرد مناسبی را در برآورد خشکسالی کشاورزی منطقه نشان داد. اما بکارگیری تبخیرتعرق پتانسیل در آن سبب بروز شبهاتی می‏شود، که تفاوت برآورد آن در زمان جایگزینی با تبخیر تعرق واقعی در محاسبات مورد بررسی قرار گرقت. نتایج به نوعی یک "بیش برآورد" را در محاسبه‏ی شدت خشکسالی به کمک شاخص rdi نشان داد، که از طریق جایگزینی تبخیر تعرق واقعی د ر محاسبات این شاخص، اصلاح می‏شود . لذا، این نتیجه به دست می آید که، با استفاده تبخیر تعرق واقعی به جای تبخیرتعرق پتانسیل اعداد به واقعیت بیشتر نزدیک می‏شوند. از آنجا که تنها بررسی‏های نقطه‏ای کافی نبوده و در بیشتر موارد لازم است بررسی‏ها در سطح منطقه انجام شود، کاربرد تکنیک‏های سنجش از دور در برآورد تبخیرتعرق واقعی به کمک تصاویر دو ماهواره‏ی لندست و مادیس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحلیل در بخش سنجش از دور نشان می‏دهد که، به‏کارگیری تکنیک‏های سنجش از دور در منطقه با وجود سادگی و سرعت بالا، بدون کالیبراسیون زمینی امکان‏پذیر نمی‏باشد. کالیبراسیون ماهواره لندست به کمک داده‏های محدود منطقه امکان پذیر بوده و رابطه‏ی اصلاح بیش‏برآورد آن، برای منطقه‏ی مورد مطالعه، ارائه گشته است؛‏ اما برای این منطقه با توجه به محدودیت‏ و عدم پراکندگی کافی داده ها در سطح منطقه، نمی‏توان نتایج ماهواره مادیس را اصلاح نمود و علی رقم پوشش کاملی که از منطقه می‏دهد‏ برای کاربرد در این مساحت کارآیی لازم را ندارد.