طراحی مسیل به عنوان بخشی از معبر پیاده (مطالعه موردی: مسیل حد فاصل بلوار شهید صدوقی تا خیابان شهید مطهری شهر یزد)

یکی از مسائلی که در بیشتر شهرها مشاهده می¬گردد، کمبود فضاهای باز شهری و سطح پایین فضاهای سبز و باز عمومی می¬باشد که بر لزوم استفادة بهینه از حداقل فضاها و فرصت¬های ممکن تأکید می¬نماید. پراکندگی مسیل¬ها در سطح شهرها مزایای متعددی را دربر دارد که از آن جمله می¬توان به وجود مخاطب زیاد برای آنها و در سرتاسر شهر اشاره کرد. در صورت توجه جدی به این فضاها و طراحی اصولی، می¬توان عرصه¬ای مناسب برای استراحت و مکث و تجمع و برخورد و برقراری تعامل بین اقشار مختلف جامعه فراهم نمود. مسیر مسیل¬های درون¬شهری بدلیل خطی¬بودن بصورت بالقوه می¬تواند به عنوان یک محور پایدار شهری مورد استفاده قرار گیرد. مسیل درون¬شهری یزد در ابتدا به منظور هدایت و جمع¬آوری رواناب سطحی ناشی از بارندگی احداث شده است. اما تغییرات تدریجی آب و هوا از یک سو و تغییر سیاست¬های مدیریت شهری از سوی دیگر، باعث شده چهرة امروز مسیل درون¬شهری یزد با چهره¬ای که در گذشته داشته، بسیار متفاوت باشد. مسیل امروزی شهر یزد، فضایی است که کاربرد اصلی خود را که جمع¬آوری آب سیلاب¬ها در شهر و هدایت آن به بیرون شهر بوده است را از دست داده و به فضایی برای جمع¬آوری زباله، پارکینگ ماشین¬ها، تردد وسایل نقلیه و محلی ناامن تبدیل گشته است. بنابراین هم اکنون باید چهره¬ای مطابق با زندگی امروزی و مطابق با نیازها و تمایلات امروز مردم شهر داشته باشند. در پژوهش حاضر که هدف آن«طراحی مسیل به عنوان بخشی از معبر پیاده»است، با استفاده از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، صفات و مشخصات عوامل و عناصر شهری مورد نظر از جمله عوامل طبیعی و کالبدی به روشنی شناخته و توصیف شده و سپس تحلیل شده اند تا عوامل مؤثر بر طراحی شناخته شده و مورد استفاده قرار گیرند.در فصل سوم و به منظور سنجش وضعیت موجود نمونة موردی و با توجه به رویکرد پژوهش، از طریق روش delphi میزان مطلوبیت وضع موجود آن مورد ارزیابی قرار گرفته، سپس جهت تجزیه و تحلیل نقاط قوت و ضعف و فرصت¬ها و تهدیدهای مسیل و استخراج راهبردهای طراحی، از روش swot استفاده شده است. ارائة طرح جامع سه¬بعدی مسیل و بافت شهری پیرامونی آن، پایان¬بخش این پژوهش است. اهم نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که اگرچه مسیل¬ها در مقیاس¬های شهری و فراشهری ایفای نقش می¬نمایند، اما می¬توانند به صورت منفرد در مقیاس محلی و منطقه¬ای نیز مورد توجه قرار گیرند.از سوی دیگر امکان تعریف نقش¬های متفاوت برای ساعات مختلف از دیگر ویژگی¬های این فضاها می¬باشد که باعث تنوع و پویایی آنها می¬گردد. می¬توان برنامه¬ریزی زمانی خاصی برای این فضاها داشت و برای مراسم عمومی مانند جشن¬ها و اعیاد و مناسبت¬ها، برنامه¬های عمومی ترتیب داد و یا برنامه¬هایی مانند جمعه¬بازار و یا بازارکتاب برای روزهای خاص و یا روزهای تعطیل ترتیب داد. از دیگر نقش¬هایی که می¬توان برای این فضاها در نظر گرفت، نقش تفریحی-ورزشی می¬باشد که برای آن می¬توان فضاهایی را برای بازی کودکان در نظر گرفت و حتی تجهیزاتی را برای استفاده در نرمش صبحگاهی و یا ورزش همگانی پیش¬بینی نمود.