بررسی و نقد احادیث نهج الفصاحه: منبع شناسی، رجال شناسی، ترجمه و شرح واژه های غریب (احادیث 401 تا 600)

کتاب نهج الفصاحه، گردآوری مرحوم ابوالقاسم پاینده، دربردارنده ی بخشی از روایات و کلمات قصار رسول گرامی اسلام(ص) می باشد. مولف در این کتاب، از منابع معتبر و اصیل و غیرِ آن، از کتب شیعه و غیر شیعه احادیث را گردآوری و ترجمه نموده، امّا این موضوع با حذف سند و عدم ذکر منبع همراه بوده است. پایان نامه ی حاضر، ضمنِ تبیین معانی واژه های غریبی که در برخی احادیث وجود دارند، به تطابق و مقابله روایاتِ منتخب با منابع اصلی و مآخذ متقدّم و متأخّر پرداخته، علاوه بر ذکر موارد مشابه، در صورت وجود اختلاف، موارد آن را ذکر نموده است. همچنین اعتبار و صحّت استناد این احادیث به پیامبر اکرم(ص)، با استخراج و بررسی اسناد و طرق این روایات، مورد ارزیابی قرار گرفته است. بر اساس بررسی های صورت گرفته، بسیاری از این احادیث را نمی توان در منابع دست اوّل و معتبر حدیثی به گونه ای یافت که عنایت ویژه ی قدما و علمای حدیث شناس به آن احراز شود. موضوع و مضمون روایات بررسی شده، غالباً در زمینه ی فضایل و اخلاقیّات است و احادیث فقهی، کمتر در میان آن ها دیده می شود. این احادیث بیشتر، از منابع عامّه، بویژه از کتاب «الجامع الصغیر» جلال الدین سیوطی و «کنز العمّال» متّقی هندی استخراج شده اند. برخی از احادیث نیز تنها در منابع شیعه وجود دارد. در بین روایات منتخب، احادیث مرسل، موقوف و ضعیف مشاهده می شود و صحّت تعدادی از آنها به دلیل تفاوت نظر دیدگاه های رجال شناسی فریقین مورد اختلاف می باشد. همچنین برای برخی احادیث سندی یافت نشد و تعداد محدودی از احادیث، به کلّی فاقد سند بوده اند.