بررسی رابطه ی بین شیوه های فرزندپروری و پرخاشگری در دانش آموزان دبیرستانی: نقش واسطه گری سبک های حل مسأله

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه گری سبک های حل مسأله در رابطه بین شیوه های فرزندپروری و پرخاشگری در دانش آموزان دوره متوسطه صورت پذیرفت. شرکت کنندگان این پژوهش شامل 300 نفر (152 دختر و 148 پسر) از دانش آموزان دبیرستان های شهرستان مرودشت بودند که بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند. به منظور بررسی متغیرهای پژوهش، هر یک از شرکت کنندگان، پرسش نامه های شیوه های فرزندپروری آلاباما (فریک، 1991)، سبک های حل مسأله (کسیدی و لانگ،1996) و پرخاشگری (باس و پری،1992) را تکمیل نمودند. پایایی ابزارهای پژوهش به وسیله ضریب آلفای کرونباخ و روایی آن ها به کمک همبستگی درونی و تحلیل عاملی تعیین شد. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که از بین شیوه های فرزندپروری، شیوه تنبیه قادر به پیش بینی معنی دار سبک های حل مسأله سازنده و غیرسازنده و مشارکت پدر تنها قادر به پیش بینی سبک سازنده بود. در مورد سبک های حل مسأله نیز مشاهده گردید که تنها سبک غیرسازنده پیش بین معنی دار پرخاشگری است. هم چنین، سبک حل مسأله غیرسازنده در رابطه بین شیوه فرزندپروری تنبیه و پرخاشگری نقش واسطه گری سهمی را ایفا نمود. در پایان، به منظور بررسی تفاوت های جنسیّتی در متغیرهای پژوهش از آزمون آماری t برای گروه های مستقل استفاده شد و مشخص گردید که بین میانگین نمرات دختران و پسران از نظر پرخاشگری، سبک حل مسأله غیرسازنده و شیوه مشارکت پدر تفاوت معنی داری وجود ندارد. اما پسران در شیوه تنبیه و کنترل و نظارت ضعیف و دختران در شیوه فرزندپروری مثبت دارای میانگین بالاتری بودند. در خصوص سبک حل مسأله سازنده نیز بین میانگین نمرات دختران و پسران تفاوت معنی داری به نفع دختران مشاهده شد. یافته های پژوهش کاربردهای نظری و عملی جهت تقویت سبک های سازنده حل مسأله و شیوه های فرزندپروری مناسب جهت کنترل پرخاشگری در دانش آموزان را در بر داشت. کلید واژه ها: شیوه های فرزندپروری، سبک های حل مسأله، پرخاشگری