میکروفاسیس و محیط رسوبی سنگ های آهکی سازند دلیچای (ژوراسیک میانی) در شمال ری آباد

سازند دلیچای در برش ری آباد، در شمال شرق شهرستان شاهرود و در محور اصلی میامی- جاجرم با ضخامت 68/165 متر واقع شده است. در این برش، سنگ های آهکی ژوراسیک میانی با رخنمون خوبی برونزدگی دارند و از نوع کربناته (آهکی) می باشند و حالت متوسط لایه تا توده ای دارند. مرز زیرین سازند دلیچای با سازند شمشک در برخی از رخنمون های این ناحیه مشاهده می شود ولی در برش مورد مطالعه و اغلب نقاط این منطقه، حالت پوشیده دارد. مرز فوقانی این سازند نیز با سازند لار در این منطقه مشاهده نمی شود و به نظر می رسد که سازند لار در این منطقه فرسایش یافته و یا پوشیده است.برای تعیین رخساره ها و محیط رسوبی سازند دلیچای در برش شمال ری آباد، بررسی های صحرایی و مطالعه ی 42 مقطع نازک میکروسکوپی از نمونه ها صورت گرفت. مطالعات انجام شده، منجر به شناسایی 3 گروه رخساره ای (facies group) کربناته وابسته به محیط های پهنه ی جزرومدی (tidal flat)، لاگون (lagoon)، محیط سدی (shoal) و 11ریزرخساره (microfacies) میکروسکوپی کربناته در سنگ آهک های سازند دلیچای گردید که به ترتیب در سه گروه رخساره ای a، b و c نامگذاری شده اند.رخساره های شناسایی شده در مجموع نشانگر زیرمحیط های یک محیط دریایی (shallow marine) کم عمق هستند.ریزرخساره های مربوط به گروه رخساره ای پهنه ی جزرومدی سازند دلیچای شامل: باندستون استروماتولیتی، مادستون آهکی (با حفرات روزنه ای)، مادستون با حفرات روزنه ای و پلت دار و ریزرخساره دولومیت/ مادستون دولومیتی، ریزرخساره های مربوط به گروه رخساره ای لاگون شامل: ریزرخساره های مادستون/ وکستون جبلک دار، وکستون تا گرینستون اائیددار دولومیتی شده، وکستون/ پکستون پلوئید و بایوکلاست دار، پکستون اائید و پلت یا پلوئید دار (با حفرات روزنه ای) و ریزرخساره شیل خاکستری تیره و در نهایت ریزرخساره های مربوط به گروه رخساره ای سد شامل: ریزرخساره های پکستون/ گرینستون اائید/ پلوئید/ آنکوئید دار و گرینستون اائیددار می باشند. با توجه به تغییرات عمودی و جانبی، مدل رسوبی سازند دلیچای به صورت یک پلاتفرم کربناته از نوع رمپ در نظر گرفته شده است. بر اساس نمودارهای جهانی موجود، بطور کلی در طول ژوراسیک میانی، روند افزایشی در سطح آب دریاها مشاهده می‏شود که تغییرات سطح آب دریا در برش شمال ری آباد نیز با این تغییرات مطابقت دارد. فرآیندهای دیاژنز در سنگ‏های کربناته سازند دلیچای شامل: سیمانی شدن، میکرایتی شدن، تراکم یا فشردگی، دولومیتی شدن، جانشینی و دو فرآیند دیاژنزی فرعی آشفتگی‏ زیستی و تشکیل انواع رگه‏ ها می باشد.