نقش شاخص های هوش و ادراک دیداری- حرکتی بر عملکرد خواندن و نوشتن کودکان دارای اختلالات یادگیری

هدف پژوهش حاضر، تعیین نقش شاخص های هوش و ادراک دیداری – حرکتی بر عملکرد خواندن و نوشتن کودکان دارای اختلال یادگیری بود. در این زمینه از بین مراجعان پایه دوم ابتدایی به مراکز اختلال یادگیری نواحی پنج گانه شهر تبریز در سال تحصیلی 93 – 92 با روش نمونه گیری در دسترس تعداد 64 دانش آموز انتخاب گردید و آزمون هوش وکسلر، آزمون دیداری – حرکتی بندر گشتالت و آزمون تشخیصی خواندن و نوشتن تبریزی به صورت فردی بر روی نمونه آماری اجرا گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش همبستگی ساده و تفکیکی، رگرسیون چندگانه و روش manova استفاده شد. برای این منظور نتایج حاصل از تحلیل همبستگی پیرسون به صورت ساده نشان داد که نمرات خواندن و نوشتن همبستگی مثبت و قوی دارند (01/0p?، 77/0r=). همبستگی بین نمرات ادراک دیداری-حرکتی با نمرات خواندن (01/0p?، 87/0r=) و نمرات نوشتن (01/0p?، 86/0 r=) مثبت و به لحاظ آماری معنادار بود. نتایج حاصل از تحلیل همسبتگی تفکیکی نیز نشان داد که با کنترل سهم ادراک دیداری-حرکتی بین نمرات خواندن و نوشتن همبستگی به 13/0 درصد کاهش پیدا کرد و رابطه معناداری مشاهده نشد و می توان نتیجه گرفت که واریانس مشترک نمرات خواندن و نوشتن بر اثر متغیر سومی (ادراک دیداری-حرکتی) ایجاد شده است. در تحلیل رگرسیون چند گانه دو مولفه هوش عملی و کلامی و ادراک دیداری-حرکتی به عنوان متغیر پیش بین برای عملکرد خواندن و نوشتن به شیوه گام به گام وارد تحلیل رگرسیون چندگانه شدند تا سهم مستقل هر یک در تبیین واریانس عملکرد خواندن و نوشتن مشخص شود. نتایج نشان داد بین ادراک دیداری – حرکتی با عملکرد خواندن و نوشتن رابطه وجود دارد و متغیر پیش بین ادراک دیداری- حرکتی به عنوان تنها متغیر پیش بین توانسته است 73 درصد از واریانس عملکرد خواندن و 75 درصد از واریانس عملکرد نوشتن را به خود اختصاص دهد مدل رگرسیون چندگانه جهت پیش بینی عملکرد خواندن و نوشتن دانش آموزان دارای اختلال یادگیری بر اساس متغیر هوش و ادراک دیداری – حرکتی نشان داد که هیچ یک از مولفه های هوش (کلامی و عملی) نتوانسته اند به طور مستقل سهم معناداری از واریانس تبیین شده را به خود اختصاص دهند و به همین دلیل وارد معادله نشده اند. از آن جا که در این پژوهش متغیرهای وابسته بیش از یک نمره است (نمرات خواندن، نوشتن، هوش و ادراک دیداری – حرکتی) برای بررسی تفاوت دو گروه دختر و پسر از تحلیل واریانس چند متغیری استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل واریانس چند متغیری نشان داد که دو گروه دختر و پسر در هیچ یک از متغیرهای وابسته، میانگین متفاوت ندارند.