بررسی مقایسه ای بازتولید تبعیض طبقاتی در آثار تالیفی و ترجمه ای برای نوجوان

بشر از آغاز زندگی اجتماعی خویش همواره شاهد نابرابری های مختلف بوده است: گاه برحسب نژاد، قوم، جنسیت، ... ، و گاه برحسب طبقه ی اجتماعی که بدان تعلق دارد. این نابرابری های مبتنی بر طبقه ی اجتماعی، تحت عنوان تبعیض طبقاتی شناخته می شود. این پژوهش به بررسی مقایسه ای بازتولید تبعیض طبقاتی در آثار تالیف و ترجمه شده برای نوجوان می پردازد. علت انتخاب آثار مخصوص نوجوانان، مرحله ی حساس شکل گیری هویت آن هاست، و علت انتخاب آثار ترجمه شده و مقایسه ی آن ها با آثار تالیفی این است که نوجوان برای آگاهی از موقعیت و شکل دادن به هویت فردی خود همواره در مقام مقایسه ی خود با دیگران برمی آید و این مقایسه حد و مرز نمی شناسد و از مرزهای سیاسی فراتر می رود. برای تدوین چارچوب نظری این پژوهش از ترکیبی از تحلیل گفتمان کلان لاکلا و موف و ابزارهای زبانی تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف استفاده شد. داده های این پژوهش از 4 رمان گروه سنی نوجوان استخراج شد: "بچه های خاک نوشته ی محمدرضا یوسفی" ، "برف ها آب می شوند نوشته ی محمد حنیف"، "حاشیه نشینان نوشته ی سوزان هینتون" و "هری پاتر و سنگ جادو نوشته ی جی. کی. رولینگ". پرسش های این پژوهش این است که گفتمان تبعیض طبقاتی در آثار تالیفی چه شباهت و چه تفاوتی با آثار ترجمه شده دارد و دال های مرکزی و شناور این گفتمان چه هستند؟ پس از تحلیل های انجام گرفته، دو فرضیه ی اصلی این پژوهش تایید شدند: یعنی دال مرکزی این گفتمان، "دسترسی" و دال های شناور، "برتری" و "شایستگی" هستند، و شباهت این گفتمان در آثار تالیفی و ترجمه شده، استفاده از سازوکارهای برجسته سازی و به حاشیه رانی به منظور برجسته کردن و نادیده انگاشتن یک طبقه می باشد. فرضیه ی سوم نیز که حاکی از محسوس بودن تبعیض در آثار ترجمه شده و نامحسوس بودن آن در آثار تالیفی است، بدین شکل تایید می شود که میزان محسوس بودن در یک پیوستار قرار می گیرد که تبعیض در متون تالیفی در این پیوستار به نامحسوس بودن نزدیک تر، و در متون ترجمه شده به محسوس بودن نزدیک ترست.