تاثیرات قارچ بیمارگر حشرات (lecanicillium muscarium (zare & gams و دو اسانس گیاهی بر شته برگ یولاف rhopalosiphum padi l. (hemiptera: aphididae

شته برگ یولافrhopalosiphum padi l. یکی از مهم¬ترین آفات غلات در نقاط مختلف جهان است که از طریق مکیدن شیره گیاهی تا 40-60 درصد و با انتقال بیماری¬های ویروسی تا 85 درصد قادر به کاهش عملکرد محصول می¬باشد. به این منظور در این پژوهش اثر کشندگی اسانس پونه کوهی mentha longifolia l. و نعناع خوراکی mentha spicata l. و تاثیر قارچ¬ بیمارگر lecanicillium muscarium (petch) (جدایه iran1822c) همچنین اثر همزمان تیمارهای بین قارچ¬ بیمارگر حشرات و اسانس¬های گیاهی برای کنترل شته برگ یولاف در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تهیه اسانس از دستگاه کلونجر و برای شناسایی ترکیبات تشکیل دهنده آن از دستگاه کروماتوگرافی گازی با طیف¬سنج جرمی استفاده شد. مقادیر lc50 برای پونه کوهی و نعناع خوراکی در روز اول به ترتیب برابر 750/2 و 937/3 میکرولیتر بر لیتر هوا بود. مقادیر lc50 برای قارچ¬ l. muscarium به ترتیب به روش اسپور¬پاشی و غوطه¬ورسازی برابر 104×117/1 و 103×164/2 اسپور در میلی¬لیتر پس از سه روز به دست آمد. در بررسی اثر همزمان تیمارها هم بیشترین مرگ و میر پس از دو روز مربوط به تیمار ادغام اسانس¬های پونه کوهی با نعناع خوراکی بوده و برابر 3/83% است. پس از آن تیمار ادغام اسانس پونه کوهی با قارچ l. muscarium قرار گرفت؛ که در روش اسپورپاشی و غوطه¬ورسازی مرگ و میر آن به ترتیب برابر 3/68% و 7/71% بود. مرگ و میر حشرات کامل شته برگ یولاف با ادغام اسانس¬های گیاهی و قارچ¬ بیمارگر حشرات نسبت به زمانی که هر کدام به تنهایی اعمال شدند، بیشتر بوده است. طبق این یافته¬ها می¬توان اسانس¬های گیاهی و قارچ¬ بیمارگر حشرات را در قالب برنامه ipm برای کنترل شته برگ یولاف پیشنهاد کرد.