بررسی برخی از عوامل موثر در آفت زدگی بادام کوهی در منطقه باغ شادی خاتم-یزد

به منظور تهیه نقشه احتمال آلودگی درختان بادام به سوسک چوب¬خوار و خشکیدگی، تعداد 80 قطعه نمونه به صورت تصادفی در جنگل¬های بنه-بادام منطقه حفاظت شده باغ شادی یزد انتخاب شد. در این قطعات نمونه متغیرهای موردنیاز شامل وجود خشکیدگی تاج، آلودگی به سوسک چوب¬خوار و گیاهان انگل و نیمه انگل به همراه موقعیت مکانی قطعات نمونه مورد اندازه¬گیری و ثبت قرار گرفتند.در مرحله بعد با استفاده از رگرسیون لجستیک (روش گام به گام) اقدام به تولید مدل مناسب برای پیش¬بینی احتمالات گردید. در مدل ساخته شده برای ابتلا به چوب خوار، تنها متغیر تعداد کل درختان بادام در قطعه نمونه برای حضور در مدل مناسب تشخیص داده شد. درنهایت بر اساس احتمالات به دست آمده از طریق رگرسیون لجستیک، درون یابی در نرم افزارarcgis انجام و نقشه توزیع احتمال برای ابتلا به چوب خوار، ابتلا به آفات و خشکیدگی تاج تهیه شد. با استفاده از نرم افزار arcgis به رسم نقشه¬های پراکنش خشکیدگی و آفات پرداخته شد. بر اساس نتایج می¬توان گفت که بیش ترین تجمع آفت چوب-خوار، گیاهان انگل و خشکیدگی مربوط به بخش مرکزی این منطقه است. به طوری که خشکیدگی¬های 50 درصد به بالای درختان بادام کوهی و بیش ترین تعداد درختان مبتلابه دارواش و موخور و سوسک مربوط به ناحیه مرکزی این جنگل و اطراف ناحیه قرق است. نتایج نشان داد که عوامل اصلی تخریب این جوامع باارزش، فعالیت¬های مخرب انسان مثل چرای بیش ازحد دام، ایجاد اراضی زراعی، احداث جاده، بهره-برداری از معادن، استفاده از چوب برای تأمین سوخت، استفاده مفرط از محصولات فرعی و عوامل طبیعی مثل خشک سالی و هجوم آفات هستند. از همبستگی متغیرهای فوق با سوسک¬های چوب¬خوار می¬توان متوجه شد که وجود این حشرات با فاکتورهای تعداد جست و تعداد درختان بادامک خشک شده در مقیاس درخت و با فاکتورهای تعداد درختان مبتلابه گیاهان انگل، شیب، تعداد درختان بادامک خشک، تاج پوشش، تراکم کل قطعه نمونه و تراکم بادامک¬های داخل پلات در مقیاس قطعه نمونه رابطه معنی¬دار داشت. می¬توان گفت این آفت مکان¬های متراکم تر، با تاج پوشش بیشتر، شیب کمتر و درختانی با تعداد جست کمتر را برای لانه سازی انتخاب می¬کند. ممکن است جوان¬سازی توده¬ها و حذف درختان آفت¬زده بتواند به کنترل آفات چوب¬خوار در منطقه کمک کند.