مظاهر رمانتیسم در رمان@های اسلامی نجیب الکیلانی

رمانتیسم جنبشی اعتراضی علیه هر نوع کلیت، خرد گرایی و نظام سنتی مکتب کلاسیک بود که در قرن هجدهم شکل گرفت و با در هم شکستن اشرافیت و بها دادن به احساسات فردی، به طبیعت، آزادی،عشق، خوش¬بینی، یأس، بدبینی، مرگ¬اندیشی، وطن¬پرستی، گریز از واقعیت و... توجه ویژه نمود. این مکتب نوظهور همه شئون زندگی غربی را تحت تأثیر قرار داد و به سرعت ادبیات دیگر ملل جهان را نیز دگرگون کرد. این پژوهش با بررسی بسترهای شکل¬گیری رمانتیسم در ادبیات مصر به تحلیل شاخصه¬های رمانتیسم در داستان¬های «نجیب الکیلانی» می¬پردازد. او شاعر و نویسنده مصری و از جمله اسلام¬گرایان متعهد و پیشگام ادبیات اسلامی است، که متأثر از تحولات اجتماعی و سیاسی و اوضاع حاکم بر جامعه، پذیرای مکتب رمانتیسم گردید و با این جریان ادبی گسترده همراه شد. پژوهش حاضر با بازخوانی چهار داستان «حمامه سلام»، «حکایه جادالله»، «فی الظلام» و «الربیع العاصف»، به تحلیل مضامین رمانتیسم در داستان¬های کیلانی می¬پردازد و با بررسی تأثیر اندیشه¬های اسلامی او بر رمانتیسم جاری در داستان¬هایش تبیین می¬نماید که چگونه تفکر مذهبی نویسنده می¬تواند به قالب و مکتبی غربی، رنگ و بویی اسلامی دهد. یاس، گله و شکایت، بدبینی، امید به آینده روشن، بیان دردهای جامعه و... از مولفه¬های رمانتیسم کیلانی است که در این پژوهش بررسی شده است. اخلاق¬گرایی، عشق عفیفانه، برقراری عدالت ، دعوت به صبر، توجه به مال حلال و حرام، نمایاندن راه¬های توبه و... ماحصل جهان¬بینی اسلامی کیلانی و وجه تمایز رمانتیسم او محسوب می¬شود