ارزیابی آثار هزینه های مبادله بر ورود کشاورزان به بازارهای مالی در مناطق روستایی(مطالعه موردی روستاهای اطراف شهرستان شیراز)

زارعین خرده پا برای دریافت وام از موسسه های مالی متحمل هزینه های مبادله ی بالایی می گردند که عدم دسترسی کافی زارعین به نهادهای مالی رسمی، به محدودیت های بالای هزینه های مبادله در سیستم ارائه ی اعتبارات مربوط می شود. هدف مقاله حاضر ارزیابی هزینه های مبادله ی تسهیلات بانک کشاورزی می باشد. هزینه های مبادله بالا به عنوان یکی از عواملی که سبب محدودیت خانوارهای روستائی در دسترسی به اعتبارات در کشورهای در حال توسعه می شود، عنوان شده است. داده های مورد استفاده از بانک کشاورزی و نیز از طریق مصاحبه با کشاورزان استان و تکمیل پرسشنامه در یک نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای در سال 1392-1391 جمع آوری گردیده است. در این مطالعه ضمن برآورد و محاسبه ی هزینه های مبادله، با استفاده از الگوهای اقتصادسنجی آثار عوامل موثر بر هزینه های مبادله ی استفاده ی کشاورزان از تسهیلات مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان داد که هزینه ی پرداختی به ضامن، هزینه ی فرصت و هزینه ی مستقیم دریافت تسهیلات بیش ترین هزینه هایی است که کشاورزان برای دریافت تسهیلات از منابع مالی متحمل می شوند. همچنین یافته های تحقیق نشان داد متوسط هزینه ی مبادله ی دریافت تسهیلات از بانک کشاورزی برابر 5/673 هزار ریال و از سایر منابع 731 هزار ریال می باشد. نرخ هزینه ی مبادله ی بر حسب نرخ سود تسهیلات در بانک کشاورزی و سایر منابع به ترتیب برابر 2/2 و 4/2 برآورد شد. میانگین هزینه های کل اعطای تسهیلات برای بانک کشاورزی و سایر منابع به ترتیب برابر 5/3 و 6/3 درصد کل هزینه های اعطای تسهیلات محاسبه شده است و یافته های تحقیق حاکی از آن بود که عواملی همچون سن و شاخص دارایی ها ازجمله عوامل مهمی هستند که سبب کاهش ورود افراد به بازارهای مالی و اعتبارات و عواملی همچون تعداد آگاهی از نرخ سود بانکی، شغل اصلی کشاورز، آگاهی از تعداد خدمات بانکی، از جمله عوامل مهمی هستند که سبب افزایش تمایل افراد به ورود بازارهای مالی و اعتبارات می شوند.