مبادی انسان شناختی اخلاق در قرآن کریم

از دیرباز انسان شناسی از سوی اندیشمندان، فیلسوفان، عارفان و ادیان مختلف مورد توجه قرار گرفته است که هر کدام از منظری خاص و با رویکردی ویژه، بخشی از ابعاد وجود انسان را مورد مطالعه قرار داده اند؛ اما در این بین تنها انسان شناسی دینی به دلیل ویژگی هایی چون: جامعیت، اتکا به منابع خطاناپذیر، توجه به مبدأ و معاد و بینش ساختاری اش بر دیگر انسان شناسی ها برتری دارد. انسان شناسی خود دارای دو بعد مادی و غیرمادی است و ازآنجاکه بعد غیرمادی آن از اهمیت بیشتری برخوردار است غفلت از آن به خصوص در دور? معاصر آسیب های جبران ناپذیری در حوز? اخلاق و دین به جا گذاشته است؛ ازاین رو به قرآن رجوع شد تا با نگرش به متن آن حقایق و دقایق مرتبط با انسان شناسی روشن گردد، و اما در این پژوهش نگارنده بر آن است که با روش نگاه مستقیم و صرف به آیات قرآن به منظور دست یابی به نظام دسته بندی آیات مرتبط با حوز? اخلاق از منظر انسان شناسی به تحلیل مبادی انسان شناختی اخلاق از دیدگاه قرآن بپردازد و بررسی کند که قرآن برای انسان چه خصوصیات و ویژگی هایی را ذکر کرده و شناخت این اوصاف و خصیصه ها چه تأثیری بر اخلاق او دارد. این نتیجه حاصل می شود که خدا به عنوان خالق انسان بهترین معرّف اوست. برای درک این مطلب می توان از یک نمونه ی ساده در عالم هستی بهره جست. همانطور که خالق یک اثر تمام زوایای ساخته خود را در یک دستور العمل معرفی می نماید، به طور حتم خداوند راه سعادت اشرف مخلوقات خود را در آخرین و کامل ترین تکلمش با بشر به تصویر می کشد. بنابراین واضح است که کامل ترین شناخت از انسان، جز با رجوع به این کلام شریف میسر نخواهد بود.