ارزیابی نقش سرمایه اجتماعی در ایجاد شهر سالم (مطالعه موردی شهر بوکان)

سرمایه اجتماعی مفهومی است که کمیت و کیفیت روابط حاکم میان افراد را مورد بحث قرار می دهد. امروزه مفهوم سرمایه اجتماعی، در زمره مفاهیم و مقولات پایه در مطالعات میان رشته ای به شمار می آید. افزایش علائق مطالعاتی پژوهشگران پیرامون مفهوم سرمایه اجتماعی، نمایه ای از نقش و جایگاه محوری این مفهوم در مباحث توسعه است. افزایش جمعیت و توسعه کالبدی شهر ها سبب شده کنش ها و فعالیت های شهروندان در عرصه های اجتماعی و اقتصادی با شدت و تراکم بیشتری انجام شود. نپرداختن به این امور شهروندان را در جریان زندگی درگیر مسایلی کرده است که این مسایل به نوعی سلامت جسم و روان آنان را به مخاطره می اندازد. بر این اساس در محافل بین المللی واژه شهر سالم مورد توجه قرار گرفت. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی نقش سرمایه اجتماعی در ایجاد شهر سالم در بوکان است. بدین منظوردر مرحله اول تحقیق فاکتورهای سرمایه اجتماعی از قبیل (مشارکت اجتماعی، اعتماد، همیاری، آگاهی و رفاه)، با استفاده از مدل topsis در فضاهای مورد مطالعه (6 محله) مورد بررسی و اولویت بندی قرار گرفتند. در مرحله دوم پژوهش شاخص های شهر سالم از قبیل (بهداشت و درمان، حمل و نقل و ترافیک، محیط زیست و فضای سبز، مشارکت اجتماعی)، یک بار در محلات مورد مطالعه (6 محله) و یک بار برای کل شهر با استفاده از تکنیک sowt مورد بررسی قرار گرفتند. می توان در یک نتیجه گیری کلی و نهایی نامناسب بودن وضع شاخص های سرمایه اجتماعی (97/2) و شهر سالم (74/2) را در سطح محله ها و شهر بوکان ذکر نمود. در نهایت می توان گفت که وجود سرمایه اجتماعی به عنوان ساز و کاری برای ارتقای شهر سالم به شمار می رود. به عبارت واضح تر، بالا بودن میزان سرمایه اجتماعی به دنبال خود افزایش سطح سلامت فردی و عمومی و مشارکت سازمان های مرتبط با آموزش سلامت شهری، بهبود روندهای اجتماعی و زیست محیطی و کاهش آلودگی هوا و بهبود حمل و نقل مناطق شهری را به همراه داشته است.