بررسی تطبیقی اشعار و اندیشه های نیما یوشیج و بدر شاکر السیاب

ادبیات تطبیقی به عنوان شاخه¬ای مستقل و با ¬اهمیت از مباحث نقد ادبی و ادبیات، به حساب می¬آید که به عنوان یک مبحث جدید ادبی در نیمه اول قرن نوزدهم میلادی در فرانسه پدید آمد. از نتایج ارزشمند این علم کشف پیشینه روابط فرهنگی و تاریخی و سیاسی میان ملت¬ها، آشنا شدن با ادبیات سایر ملت¬ها و اطلاع یافتن از افکار و عواطف و احساسات و دغدغه¬های آنها، پی¬جویی، بررسی، مقایسه و درپی آن، تبیین تشابهات و افتراقات موجود در آثار نوابع ادبیات دو ملت را می¬توان برشمرد. بدر شاکر السیاب و نیما یوشیج، شاعران نوگرا و پرآوازه عراقی و ایرانی، در عمر پربار خود، اشعاری بسیار سرودند که این اشعار با همه فراز و نشیب¬هایی که دارند، جایگاهی ویژه در عرصه شعر معاصر عربی و فارسی احراز کرده¬اند، به گونه¬ای که بر تارک شعر نوی امروز نام سیاب و نام نیما تلألو ویژه¬ای دارد. ادبیات مدرنی که نیما و سیاب به دنبال آن بودند بدون شک از حیث مضمون و ساختار وام دار میراث گذشتگان، حوادث و اتفاقات گذشته و حال، متون دینی و ادبی و بسیاری از روابط و پدیده¬های دنیای اطراف خود است. زاویه دید این دو شاعر به دنیای واقعی و دنیای ادبیات نگاهی مختص خود آنان بوده است، حال این نگاه و دیدگاه می¬تواند ذاتی باشد و مربوط به تعلقات شخصی¬شان از قبیل عشق، همسر، روستا....یا این که دیدگاهی موضوعی و مربوط به مسائلی از قبیل وطن، ملت عرب، انسان... باشد. آنها به عنوان شاعرانی انقلابی، در زمینه محتوا و ساختار، چهره¬ای مشخص و غیرقابل انکار به خود می¬گیرند. شعر در نگاه آنان نه ساخت صرف است و نه موضوع صرف، ساخت ادامه محتواست، چون امری است ارگانیک و نه چیزی از پیش آماده تعیین شده، لذا تلاش هر دو شاعر در این راستا بوده که فرم و ساختار شعر در ابعاد مختلف چون موسیقی، خلق واژگان، تعابیر و تراکیب جدید و....همه باید در خدمت معنا باشند، زیرا معتقد بودند ذهن باید بر شکل تسلط داشته باشد نه اینکه قید و بندهای ساختار منجر به سرودن¬هایی شود که خواسته قلبی شاعر نیست.