زندگی و فعالیت های سیاسی محمود جم

در میان موضوعات تاریخ معاصر ایران، بررسی کارنامه و اثرآفرینی رجال سیاستمدار ، موضوعی است که می تواند به روشن شدن بسیاری از جنبه های نامفهوم تاریخ سیاسی ایران کمک نماید. از بین چهره های سیاسی تاریخ دوران پهلوی، محمود جم (1348-1264 شمسی) از جمله کسانی است که در صحنه های مختلف سیاسی و مناصب کلیدی دولتی حضور داشته است و در طی سال های سرنوشت ساز دوره مشروطه تا زمان پهلوی دوم ، شاهد و ناظر بسیاری از حوادث مهم بوده است. محمود جم از زمره سیاستمدارانی بود که راه یابی اش به پله های ترقی ، با جریانهای سیاسی روز و خدمت در دستگاه مالیه و همراهی با کودتای ضدقاجاران آغاز شد و سپس با بهره گیری از روحیه اطاعت پذیری و همسوئی با موج تجددگرا ، توانست توجه رضاشاه پهلوی را به خود جلب کرده و به مقام نخست وزیری برسد. برجسته ترین کنش سیاسی در زمان صدارت محمود جم ، ماجرای کشف حجاب اجباری و قانون لباس متحدالشکل بود که وی در آن نقش خاصی ایفا نمود. این پژوهش با استفاده از رویکرد متداول در مطالعات علوم انسانی و بهره مندی از شیوه تحقیقات نظری و اسنادی ، بر آن است تا به کندوکاو در چگونگی صعود این دولتمرد به عالیترین جایگاه مدیریتی کشور و اثرگذاری اقدامات و نگرش او در یک سلسله حوادث و جریانهای سیاسی میانه دهه 1310 ه.ش بپردازد. حاصل مطالعات نشان می دهد که محمود جم ، علیرغم عدم بهره مندی از پیشینه غنی خانوادگی و تمکن مالی، توانست تا در زمره مردان سیاسی معتمد دستگاه سلطنت پهلوی قرار گیرد و بعد از تثبیت خود به عنوان نخست وزیر پادشاهی چون رضاشاه، حتی در طول سال های سلطنت محمدرضاشاه پهلوی دوم نیز ، مناصبی چون: فرمانداری، وزارت و سفارت را به چنگ آورد و تا آخر عمر با دربار پهلوی همکاری صمیمانه ای داشته باشد. یکی از علل این تداوم اعتبار را می توان در همگامی او با جریان غالب حکومتگذار و پرهیز از رویه های نامتعارف سیاسی دانست.