مقایسه شاخص های اصلی آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، فیزیولوژیکی، روانی و وضعیت قامتی، اسکلتی- عضلانی تیراندازان نخبه بزرگسال زن و مرد

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده): تیراندازی یک ورزش رقابتی بر اساس دقت و سرعت است، در تیراندازی علاوه بر تکنیک مناسب، توان بدنی، توان ذهنی و تاکتیک نیز برای موفقیت لازم است چرا که یک تیرانداز با فعالیت بیش از دو ساعت به شکل ایستا و پویا، نیازمند قدرت بدنی و استقامتی است که فراگیری تاکتیک ها و تکنیک های این رشته و کسب مهارت در آن را پیچیده می کند. دسترسی به نیمرخ آنتروپومتری، بیومکانیکی، فیزیولوژیکی، روانی و وضعیت قامتی، اسکلتی- عضلانی از مهمترین شاخص ها در پیش بینی و تعیین افراد نخبه و موفقیت در هر رشته ورزشی از جمله تیراندازی است. بنابراین آگاهی از این شاخص ها در بین تیراندازان و مقایسه آنها در بین دو گروه زنان و مردان می تواند علاوه بر آگاهی از توانایی ها و ظرفیت عملکردی، باز خوردهای لازم را برای بهبود کارایی و کشف نقاط قوت و ضعف برنامه های تمرینی تیراندازان در اختیار بگذارد، و در نتیجه زمینه ای برای پیشرفت آنها باشد. هدف اصلی تحقیق مقایسه شاخص های اصلی آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، فیزیولوژیکی، روانی و وضعیت قامتی، اسکلتی- عضلانی تیراندازان نخبه بزرگسال زن و مرد بود. در این مطالعه 32 تیرانداز ملی پوش (تفنگ و تپانچه) در رده ی سنی بزرگسالان (16 زن و 16 مرد) شرکت کردند. 31 شاخص آنتروپومتریکی، 10 شاخص بیومکانیکی، 2 شاخص فیزیولوژیکی و شاخص های روانی شامل مهارت های پایه، مهارت های روان تنی و مهارت های شناختی، و برای وضعیت قامتی، اسکلتی- عضلانی 15 ناهنجاری مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا با استفاده آزمون کلموگروف اسمیرنوف (k.s) نرمال بودن توزیع داده ها مورد بررسی قرار گرفت. سپس در آمار توصیفی از میانگین و انحراف معیار برای توصیف داده ها، ضریب همبستگی چندگانه و آنالیز اجزای اصلی اطلاعات (pca) برای تعیین شاخص های اصلی در دو گروه زن و مرد، و در نهایت در آمار استنباطی برای بدست آوردن تفاوت بین دو گروه نخبه از روش های آماری independent samples t- test و خی دو (x2) استفاده شد (05/0?p). نتایج pca نشان داد، شاخص های اصلی مربوط به ویژگی های آنتروپومتریکی در تیراندازان زن: محیط کمر، زانو و سر، طول ساعد، بازو، دست و قد نشسته، و در تیراندازان مرد: طول ساعد، محیط بازو در حالت انقباض و استراحت، قد ایستاده، پهنای زانو و محیط زانو بودند. شاخص های اصلی مربوط به ویژگی های بیومکانیکی برای تیراندازان زن: چابکی و سرعت، و برای تیراندازان مرد: قدرت و استقامت عضلات شکم و زمان عکس العمل انگشتان دست بودند. شاخص های اصلی مربوط به ویژگی های فیزیولوژیکی برای تیراندازان زن: تست پله کوئین، و برای تیراندازان مرد: حداکثر اکسیژن مصرفی بود. شاخص های اصلی مربوط به ویژگی های روانی برای تیراندازان زن: مهارت های شناختی، و برای تیراندازان مرد: مهارت های روان تنی و مهارت های پایه شاخص اصلی بودند، اما در دامنه ی حرکتی مفاصل و وضعیت قامتی، اسکلتی- عضلانی به دلیل رعایت نشدن پیش فرض های pca امکان استفاده از این روش وجود نداشت. همچنین نتایج نشان داد که بین شاخص های آنتروپومتریکی (جز در قد نشسته، طول کف دست، پهنای آرنج، پهنای زانو، محیط مچ پا، نسبت کمر به لگن و شاخص توده بدنی)، بیومکانیکی (در دامنه ی حرکتی مفاصل فقط در حرکت خم شدن جانبی به راست مفصل گردن)، فیزیولوژیکی و روانی (تنها در مهارت های پایه) تفاوت معناداری بین دو گروه وجود داشت و تنها در وضعیت قامتی، اسکلتی- عضلانی تیراندازان نخبه بزرگسال زن و مرد تفاوت معناداری مشاهده نشد (05/0?p).