بررسی تأثیر پارامترهای مختلف بر هیدرودینامیک شکست سد در رودخانه های قوسی با استفاده از مدل عددی سه بعدی

شکست سد از جمله پدیده هایی است که به دلیل وارد نمودن خسارات مالی و جانی، زیست محیطی و اجتماعی زیاد، دارای اهمیت فراوانی می باشد. در این تحقیق پدیده شکست سد در یک رودخانه که بازه پائین دست سد به صورت قوسی می باشد به صورت سه بعدی مدل سازی عددی شده و تأثیر مشخصات هندسی قوس پائین دست و عمق اولیه آب در مخزن بر نحوه حرکت موج و جریان غیر دائم ایجادشده در بازه قوسی پایین دست سد مطالعه شده است. بر اساس نتایج مدلسازی های صورت گرفته، در لحظات اولیه شکست سد، بخاطر تاثیر موج دینامیکی، یک پیک موضعی در هیدروگراف سیلاب رخ می دهد. وجود بازه قوسی باعث کاهش شتاب حرکت موج سیلاب شده و تاثیر قوس بر روند حرکت موج سیلاب در امتداد جداره داخلی بسیار بیشتر از جداره های خارجی و خط مرکزی کانال می باشد. تغییر شعاع انحنا تاثیر بسزایی بر حرکت موج سیلاب در امتداد جداره داخلی قوس داشته است ولی در سرعت حرکت موج سیلاب در امتداد جداره بیرونی و خط مرکزی کانال تغییر چندانی ایجاد نکرده است. میزان تاثیر گذاری عمق بر سرعت حرکت موج در جداره داخلی زیاد بوده و با حرکت به سمت جداره بیرونی، تاثیر گذاری آن کمتر می شود. با کاهش شعاع انحنای قوس، شیب شاخه صعودی هیدروگراف سیلاب کاهش پیدا کرده و مقدار دبی پیک نیز افت می کند. علاوه بر آن، زمان وقوع دبی پیک نیز با کاهش شعاع انحنا، به تاخیر می افتد. بر خلاف تغییر شعاع انحنا، افزایش زاویه قوس، تاثیر چندانی بر زمان وقوع دبی پیک ندارد. مشابه تغییر شعاع انحنا، تغییر زاویه قوس تاثیری در شکل شاخه نزولی هیدروگراف ندارد.