فعالیت آنتی اکسیدانی و اثر اسانس آنغوزه بر بیان آنزیم نیتریک اکسید سنتاز در ماکروفاژ موشی

آنغوزه با نام علمیferula assafoetida گیاهی متعلق به تیره چتریان و دارای خواص درمانی سنتی از جمله ضد نفخ ، ضد انگل، ضدانقباض، ضد تشنج، ادرار آور،کرم زدا، داروی مسکن است. این گیاه در صنایع دارویی و غذایی کاربرد‎های وسیعی دارد. از مهمترین اجزای تشکیل دهنده این گیاه که امروزه کاربرد وسیعی در صنایع دارویی پیدا کرده اسانس این گیاه است. آنالیز گاز کروماتوگرافی نشان داد که اسانس آنغوزه از ترکیبات عمده ای مثل: ترکیبات مونوترپنی (آلفا-پینن ، بتا- پینن) و گوگردی (1،2 دی تیولان) تشکیل شده است. این اسانس دارای خواص آنتی باکتریایی است و باکتری های گرم مثبت(staphylococcus aureus, bacillus subtilis) و گرم منفی (salmonella typhi, escherichia coli ) را به ترتیب در غلظت های 12±80 ، 17± 125، >200 و >200 میکروگرم درمیلی لیتر تا 90 درصد مهار می‎کند. علاوه بر این اسانس آنغوره دارای خواص ضد قارچی است و قارچ های aspergillus niger و candida albicans را به ترتیب در غلظت های 5± 85 و 11±90 میکروگرم درمیلی لیتر تا 90 درصد مهار می کند. اسانس آنغوزه دارای خواص ضد انگلی echinococc usgranulosus یا عامل کیست هیداتید است و این انگل را در غلظت های بیش از 60 میکروگرم در میلی لیتر، 100 درصد مهار می کند. اسانس آنغوزه همچنین دارای خواص آنتی اکسیدانی برون تنی است و رادیکال های فعال اکسیژن، رادیکال های فعال نیتروژن و پراکسید هیدروژن را مهار و از پراکسیداسیون لیپید ها جلوگیری می کند. مطالعات درون تنی آنغوزه نیز نشان داد که آنغوزه قادر نیست تولید نیتریک اکسید و یون سوپر اکسید را مهار کند علاوه بر این اسانس آنغوزه اثر مهاری بر بیان ژن های نیتریک اکسید سنتاز در ماکروفاژهای القاء شده با لیپوپلی ساکارید را ندارد. کلمات کلیدی: گیاه آنغوزه (ferula assafoetida)، اسانس، فعالیت آنتی اکسیدانی، سلول های ماکروفاژ موشی