بررسی تنوع ژنتیکی گلابی های غرب ایران با استفاده از نشانگر aflp

چکیده گلابی (pyrus spp.) از مهمترین گون? درختان میوه دانه دار می باشد که متعلق به مناطق معتدله است. گلابی بعد از درخت سیب، از نظر تولید در سطح تجاری، دومین میوه مهم در جهان استکه کشت و کار آن به 2000 سال قبل برمی گردد. گلابی در زیرخانواد? سیب سانان از خانواد? گلسرخیان قرار دارد. به تقریب همه گونه های pyrus دیپلوئید هایی با 17 جفت کروموزوم (2n=2x=34) هستند و به دلیل خودناسازگاری گامتوفیتی، در این جنس تنوع بالایی وجود دارد. غرب ایران بر اساس نظریه پژوهشگران بخشی از مرکز پیدایش گلابی است و با توجه به وضعیت توپوگرافی و شرایط جغرافیایی استان های کرمانشاه، کردستان و ایلام، پوشش گیاهی از تنوع ویژه ای برخوردار است. این اولین ارزیابی تنوع ژنتیکی گلابی با استفاده از نشانگر aflp، در ایران بود.در این مطالعه برای بررسی تنوع ژنتیکی 118نمونه گلابی جمع آوری شده به همراه 12 رقم داخلی و خارجی، از نشانگر aflp به دلیل سرعت، دقت و تکرارپذیری بالا استفاده شد. استخراج dna به روش ctab تغییریافته صورت گرفت. در این مطالعه در مجموع 285 باند توسط چهار ترکیب آغازگر aflp بکاررفته، تکثیر شدند که از میان آنها 246 (31/86%) باند چندشکل بوند. میانگین باند تولید شده برای هر آغازگر 25/71 باند بود. ضریب تشابه جاکارد بین 025/0 تا 704/0 متغیر بود و در تجزیه خوشه ای با استفاده از ضریب تشابه جاکارد، یازده گروه تشکیل شد. آزمون مانتل بیانگر عدم همبستگی میان ماتریس تشابه نشانگر aflp و صفات مورفولوژیک بود. با توجه به دندروگرام ترسیم شده و تجزیه واریانس مولکولی براساس نشانگر aflp و منشأ جغرافیایی،وجود تنوع ژنتیکی بالاییدر گونه-های گلابی مربوط به این مناطق تشخیص داده شد. در بررسی روابط میان نه صفت مورفولوژیک مهم درخت گلابی (قدرت رشد درخت، میزان شاخه زایی، عادت رشدی درخت، طول پهنک برگ، عرض پهنک برگ، طول دمبرگ، اندازه گلبرگ، طول میوه و قطر میوه)و نتایج حاصل از نشانگرهایaflpبا استفاده از تجزیه رگرسیون گام به گام صورت گرفت، و تعدادی نشانگر مرتبط با هر صفت شناسایی شد.