هنجار، ترجیح، فصد باروری و تعیین کننده های آن در زنان در شرف ازدواج (مطالعه شهرستان نیشابور)

چکیده هدف این پژوهش شناسایی هنجار، ترجیح و قصد باروری و همچنین تعیین¬کننده¬های ترجیح و قصد باروری (تعداد فرزند قصد شده و قصد فاصله¬گذاری از ازدواج تا اولین تولد) در زنان در شرف ازدواج ساکن شهرستان نیشابور می-باشد. این تحقیق بر اساس یک پیمایش بر روی 415 نفر از زنان در شرف ازدواج 10 تا 39 ساله در شهرستان نیشابور که برای انجام آزمایشات قبل از ازدواج در آبان و آذر ماه سال 1392( از 6 آبان تا 7 آذر) به آزمایشگاه مرجع سلامت این شهرستان مراجعه نموده بودند و ازدواج اول آنها بود، انجام و در مدت مذکور پوشش کامل داده شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه¬ای ساخت¬یافته¬ است. متغیرهای وابسته تعداد فرزند ایده¬آل، قصد باروری و قصد فاصله¬گذاری از ازدواج تا تولد فرزند اول، متغیرهای مستقل نگرش نسبت به تحصیلات، اشتغال، اهمیت فرزندآوری، باورهای جنسیتی و همچنین میزان فردگرایی می¬باشد. نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان می¬دهد که قصد باروری در بیش از 85 درصد زنان مورد بررسی دو فرزند و بیشتر از آن است و تنها کمتر از 15 درصد این زنان قصد تک¬فرزندی دارند (میانگین: 01/2)، میانگین تعداد فرزند ایده-آل نیز در همین حول و حوش و برابر با 04/2 است و میانگین قصد فاصله¬گذاری از ازدواج تا اولین تولد نیز 3 سال می-باشد. که البته با توجه به سن پایین ازدواج در این شهرستان و اینکه اکثر پاسخگویان قصد دارند به فاصله¬ی نسبتاً کمی بعد از ازدواج فرزندآوری خود را آغاز نمایند، دوران باروری این زنان نسبت به کسانی¬که در سنین بالاتری ازدواج می-کنند بیشتر شده و بنابراین احتمال اینکه در آینده قصد فرزندآوری خود را افزایش دهند بسیار زیاد است. از بین فرضیات مربوطه نیز تمامی متغیرهای نگرشی که شامل نگرش نسبت به تحصیلات، اشتغال، اهمیت¬فرزندآوری و فردگرایی، نگرشهای ترجیح¬مند جنسی با تعداد فرزند ایده¬آل از نظر افراد، تعداد فرزند قصد شده و قصد فاصله¬گذاری از ازدواج تا تولد فرزند اول رابطه معناداری دارند. اما درخصوص باورهای جنسیتی زنان در رابطه با بهترین حالت اشتغال و وضعیت ایده¬آل تقسیم¬کار در منزل باید گفت که به جز تأثیری که باورهای زنان درخصوص بهترین حالت اشتغال با متغیر قصد فاصله¬گذاری از ازدواج تا تولد فرزند اول دارد، با هیچ یک از دیگر متغیرهای وابسته تحقیق رابطه¬ای را نشان نمی¬دهد. نتایج به¬دست آمده از تحلیل رگرسیون چند متغیره نیز نشان می¬دهد که متغیرهای نگرشی توانسته¬اند 28 درصد از واریانس متغیر تعداد فرزند قصد شده و 23 درصد از واریانس قصد فاصله¬گذاری از ازدواج تا تولد فرزند اول را به حساب آورند. واژگان کلیدی: هنجار باروری- ترجیح باروری- قصد باروری- تأخیر در فرزندآوری- باروری زیر سطح جانشینی