پهنه بندی شدت های تخریب جنگل با استفاده از سنجش از دور و شبکه عصبی مصنوعی(مطالعه موردی :سامان های عرفی چم تکله شهرستان الشتر )

نظارت بر تغییرات ویژگی¬های سطح طبیعی زمین امری ضروری است. به منظور بهبود مدیریت جنگل و کاهش ریسک تصمیمات، نیاز به اطلاعات دقیق در رابطه با تخریب جنگل داریم. بدون شک نظام¬های پشتیبانی تصمیم گیری (dss ) امروزه بیش از گذشته مورد توجه مدیران و صاحب¬نظران قرار گرفته است. یکی از متداول¬ترین نظام¬های پشتیبان تصمیم گیری سنجش از دور می باشد که کاربرد زیادی در علوم زمین بخصوص منابع طبیعی پیدا نموده است. این فناوری با فراهم نمودن دیدگاه نظام¬مند بهترین شرایط را به منظور بررسی جنگل در اختیار محققان قرار می¬دهد. در واقع آشکار ساختن تغییرات یکی از روش¬های اساسی در مدیریت و ارزیابی منابع طبیعی می¬باشد. هدف از این تحقیق پهنه¬بندی شدت¬های تخریب جنگل¬های جنوب شهر الشتر در استان لرستان با استفاده از تصاویر ماهواره¬ای و شبکه عصبی مصنوعی است. در این تحقیق تغییرات سطح این جنگل در دو مقطع زمانی 1392-1385، با استفاده از تصاویر ماهواره¬ای irs در ابتدای دوره و سنجنده pleaides در انتهای دوره مورد ارزیابی قرار گرفت. با بررسی کیفیت تصاویر، هیچ گونه خطای رادیومتری مشاهده نشد. تصحیحات مختلف، شامل تصحیح هندسی به صورت سه بعدی بر روی تصاویر انجام شد. باندهای مصنوعی با استفاده از روش¬های مناسب پردازش تصاویر شامل نسبت¬گیری طیفی، شاخص¬های ndvi، gndvi، savi، pvi و rvi و ادغام ایجاد شدند. برای طبقه¬بندی تراکمی تاج¬پوشش، نمونه¬های تعلیمی انتخاب و مجموعه باندی مناسب برای طبقه¬بندی به کمک نمونه¬های تعلیمی با استفاده از شاخص فاصله باتاجاریا انتخاب شد. تجزیه و تحلیل داده¬ها به روش الگوریتم شبکه عصبی به انجام رسید و نقشه به دست آمده با نقشه واقعیت زمینی مورد ارزیابی صحت قرار گرفت. نتایج نشان داد نقشه حاصل دارای صحت کلی70 درصد و ضریب کاپای 60/0 برای چهار طبقه تراکمی تصویر آی¬آر¬اس و صحت کلی61 درصد و ضریب کاپای 48/0 برای تصویر پلیادیس و در نهایت برای سه طبقه تراکمی تاج پوشش با صحت کلی 6/88 درصد و ضریب کاپای 82/0 برای تصویر آی¬ار¬اس و صحت کلی 85 درصد و ضریب کاپا 77/0 برای تصاویر پلیادیس بدست آمد. کشف تغییرات از روش تفاضل تصاویر پس از طبقه¬بندی انجام شد. نتایج کلی تحقیق نشان داد مساحت کلاس فاقد پوشش حدود 193 هکتارکاهش سطح، مساحت کلاس انبوه حدود 722 هکتار کاهش و مساحت کلاس نیمه انبوه حدود 444 هکتار افزایش سطح داشته است. در واقع 49 هکتار از سطوح جنگلی منطقه کاهش پیدا کرده است، که از سطح کل منطقه در مدت هفت سال 51/0 درصد کاسته شده است و نرخ تغییرات سالیانه سطح این جنگل¬ها 07/0 درصد می¬باشد. در نهایت نقشه تغییرات تراکم تاج پوشش به تخریب زیاد، تخریب متوسط، تخریب کم، جنگلکاری و مناطق بدون تغییر پوشش پهنه¬بندی شد. همچنین نتایج بدست آمده نشان دهنده تغییر سطح جنگل به اراضی غیر جنگلی در طول دوره و مدل ann ارائه یک جایگزین مناسب برای تشخیص تغییرات در سنجش از دور می باشد.