مطالعه فراتحلیلی اضطراب امتحان به منظور تدوین یک مدل کاربردی در بین دانش آموزان دبیرستانهای دولتی شهر کرمان

هدف: پژوهش حاضر به منظور مطالعه فراتحلیلی اضطراب امتحان به منظور تدوین یک مدل کاربردی در بین دانش آموزان دبیرستانهای دولتی شهر کرمان انجام شد. روش: این پژوهش دربرگیرنده سه جامعه آماری بود. در مطالعه فراتحلیل 75 مطالعه انجام شده از سال 2000 تا 2012 جمع آوری شد که پس از بررسی، اطلاعات 61 مطالعه مناسب استخراج و تحلیل شد. سپس مولفه های اضطراب امتحان با استفاده از نظر کارشناسان تعلیم و تربیت با روش دلفی اولویت بندی شد. 250 کارشناس در این نظرسنجی شرکت کردند که در نهایت 222 پرسشنامه تکمیل شده مورد تحلیل قرار گرفت. به منظور آزمون مدل مفهومی پژوهش نیز، نمونه ای به حجم 370 نفر از دانش آموزان دبیرستانهای دولتی شهر کرمان که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده بودند به پرسشنامه های پژوهش پاسخ دادند. یافته ها: از بین متغیرهای فردی کنترل تلاش، مکان کنترل، خودکارآمدی عمومی، کمال گرایی فردی، سبکهای مقابله با استرس، خودتنظیمی، انگیزش پیشرفت، سازگاری تحصیلی، راهبردهای شناختی و ترس از ارزیابی منفی، از بین مولفه های خانوادگی پایگاه اقتصادی- اجتماعی خانواده و از بین مولفه های آموزشگاهی نوع ارزیابی دارای اندازه اثر معنی داری نبودند و به نظر می رسد که این مولفه ها نقش موثری در ایجاد اضطراب امتحان نداشته اند. به نظر کارشناسان تعلیم و تربیت از بین متغیرهای فردی جنسیت و از بین متغیرهای خانوادگی پایگاه اقتصادی- اجتماعی نقش مهمی در ایجاد و یا افزایش اضطراب امتحان نداشتند. مدل مفهومی پژوهش در کل نمونه و نیز در دو گروه دختران و پسران با داشتن شاخص های مناسب از برازش خوبی برخوردار بود. بحث: نتایج حاصل از مطالعه حاضر که نقش و اهمیت متغیرهای فردی، خانوادگی و آموزشگاهی را در اضطراب امتحان نشان می دهد می تواند راهنمای معلمان، مشاوران و دست اندرکاران تعلیم و تربیت در کمک به دانش آموزان مضطرب باشد.