رابطه پویا بین مصرف انرژی، رشد اقتصادی و محیط زیست

در دهه های اخیر، خطرات و آسیب های محیط زیست بیشتر نمایان شده است. این آسیب ها، ناشی از ترکیب عواملی همچون رشد جمعیت، رشد اقتصادی، مصرف انرژی و فعالیت های صنعتی است. در این پژوهش روابط تعادلی بلندمدت، روابط کوتاه مدت پویا و روابط علی بین مصرف انرژی، رشد اقتصادی و محیط زیست (انتشار دی اکسیدکربن) در ایران با استفاده از داده های آماری سری زمانی سال های 2008- 1971 به روش آزمون هم انباشتگی مورد بررسی قرار می گیرد. آزمون هم انباشتگی نشان می دهد که بین سه متغیر یاد شده یک رابطه بلندمدت وجود دارد. نتایج آزمون علیت گرنجری نیز حاکی از آن است که یک رابطه علیت دو طرفه بین مصرف انرژی، رشد اقتصادی و آلودگی هوا وجود دارد. آنچه که می توان در کل از توابع عکس العمل آنی و یا توابع واکنش-ضربه دریافت نمود این است که سه متغیر وارد شده در مدل روی یکدیگر اثرگذار بوده اند؛ هرچند ممکن است این اثرگذاری طی دوره های ابتدایی معنی دار نباشد اما با گذشت زمان و یا به عبارت بهتر در طولانی مدت هر یک از این متغیرها از شوک متغیر دیگر اثر پذیرفته و روند افزایش و یا کاهشی به خود گرفته اند. آنچه که مشهود است شوک مثبت مصرف انرژی و رشد اقتصادی باعث افزایش انتشار دی اکسیدکربن می شود؛ به طوریکه با فرض ثبات سایر شرایط چنانچه مصرف انرژی یک درصد افزایش یابد انتشار دی اکسید کربن 55/0 درصد افزایش می یابد و چنانچه رشد اقتصادی یک درصد افزایش یابد انتشارco2 43/0 درصد افزایش می یابد. نتایج این تحقیق از لحاظ کاهش انتشار دی اکسیدکربن و مصرف انرژی و توسعه اقتصادی اهمیت دارد. به عبارت دیگر برای کاهش انتشار دی اکسیدکربن، دولت باید سهم فرآورده های نفتی از مصرف انرژی کشور را کاهش دهد، همچنین کارایی استفاده از انرژی را بهبود بخشد