تجارت خارجی ایران در دوره افشاریه

چکیده موضوع این پایان نامه بررسی تجارت خارجی ایران دردوره افشار و روابط تجاری بین ایران و کشورهای دیگر است. سقوط اصفهان، پیامدها و اثرات نا مطلوبی در جامعه ایران بر جای گذاشت که بهای آنرا مردم ایران بخصوص اهالی اصفهان پرداختند. در این بین هر حاکمی با دیدن وضع موجود علم مخالفت برافراشت و ادعای سلطنت کرد. بویژه شخصی به نام نادر که توانست اوضاع ایران را سامان دهد و حکومتی جدید در ایران بوجود آورد، اما جنگ های مداوم او باعث شد اوضاع ایران نا امن شود که بر روابط سیاسی و اقتصادی این دوره تاثیر منفی گذاشت. در این دوره امنیت راه ها و مرزها از بین رفت و ضربه های جبران ناپذیری بر بازرگانان داخلی و خارجی وارد شد. دوران حکومت نادر، به رغم ایستادگی و مقاومت مردم ایران در برابر افغانها، دورهای از ایستایی و سکون جامعه بود که فعالیتهای اقتصادی را در این زمان با محدودیت مواجه می ساخت. اگر چه این دوران با جنگهای پی درپی همراه بود اما امکاناتی کم برای رونق تجارت و بازرگانی و احیای آن در ایران پدید آمد که با موفقیت چندانی همراه نبود و امید مردم و کمپانیهای تجاری خارجی را نسبت به صلح پایدار و احیای اقتصاد بارور نساخت. زیرا نادر اهداف بزرگ نظامی را در نظر داشت و تا زمان دست یافتن به آرزویش نه تنها به امر بازرگانی خارجی بلکه به معیشت و اقتصاد مردم هم فکر نمی کرد. در زمان ظهور نادر خلیج فارس دورانی از آشفتگی سیاسی و اقتصادی را تجربه می کرد. دورانی که حضور روز افزون کمپانی هند شرقی هلند و انگلیس بر بنادر و جزایر خلیج فارس سایه افکنده بود. این امر باعث ایجاد نا امنی در سواحل ایران و برتری تجاری بصره نسبت به بنادر ایرانی شده بود. بیشتر روابط اقتصادی و تجاری در این دوره به کمپانی های هند شرقی محدود می شد و در بعضی مواقع که اوضاع بهتر بود ارتباط با کشورهای روسیه و عثمانی و چین هم بصورت محدود وجود داشت. زمان حکومت نادر، بیشتر به جنگ گذشت که غنائمی هم به دست آورد که به جای استفاده از آن برای بهبود اوضاع اقتصادی ایران در کلات ذخیره شد و علاوه بر آن مالیات جدید بر مردم تحمیل کرد که موجب نارضایتی در بین آنها شد و شورشهایی را در پی داشت و سر انجام هنگامی که برای خواباندن یکی از این شورشها عازم خبوشان بود در فتح آباد قوچان کشته شد، گر چه او توانست ایران را از بدترین مرحله نجات دهد و به عزت برساند اما بجای تامین یک رفاه پایدار برای مردم خسارات جانی و مالی زیادی برای مردم به جای گذاشت و این باعث شد که مرگ نادر هم تاسف و اندوه کسی را در پی نداشت.