بررسی و تحلیل جامعه آرمانی در دیوان لزومیات ابوالعلاء المعری

چکیده آرمان¬شهر جامعه¬ای است خیالی که باشندگان آن در شرایط کامل زندگی می-کنند و خیر و سعادت بر آن حکومت مطلق دارد. آرمان¬شهر جایگاه والایی در اثر متفکران و اندیشمندن به خود اختصاص داده است. پژوهش حاضر به بررسی آرمان¬شهر در دیوان لزومیات ابوالعلاء المعرّی که دستاورد نیم قرن عزلت و گوشه¬نشینی شاعر است، می¬پردازد و تلاش می¬کند نظریه¬های آرمانی این شاعر حکیم و فرزانه را مورد بررسی قرار دهد. این تحقیق با به کارگیری روش تحلیل و بررسی به واکاوی اشعار ایده¬آلی در دیوان اللزومیات شاعر می¬پردازد تا بدین وسیله آبشخور معرفتی و تأثیر پذیری او ازتعالیم دینی و عقایدفلاسفه آشکار گردد. بی شک این تحقیق گامی موثر در جهت شناخت افکار و اندیشه¬های مثالی شاعر است و علاوه بر این دستمایه¬ای برای پژوهش¬گران¬آینده¬می¬باشد. در پژوهش حاضر به بررسی آراء و افکار مطلوب ابوالعلاء پرداخته¬ایم. این پژوهش در سه فصل تنظیم شده است؛ در فصل اول مفهوم آرمان¬شهر را نزد مفسران وفلاسفه وا¬می¬کاویم. درفصل دوم به زندگی شخصی و ادبی شاعر نگاهی می¬اندازیم. در فصل سوم سیر آرمان¬شهر در ادب عربی از آغاز تا عصر عباسی پرداخته، پس از آن وارد بحث اصلی یعنی بررسی آرمان¬شهر در لزومیات ابوالعلاء با تکیه بر اوضاع سیاسی، اجتماعی روزگار شاعر می¬شویم. مهم¬ترین دستاورد پژوهش حاضر، آن است که ایده¬های آرمانی ابوالعلاء در لزومیات بر¬گرفته از تأملات فلسفی شاعر و مذاهب دیگر و افکار فلاسفه است و تمامی این اندیشه¬های شاعر مبتنی بر عقل¬می¬باشد. کلید واژه¬ها: آرمان¬شهر، ابوالعلاء معرّی، دیوان لزومیات، عصر عباسی.