بررسی کارآیی کنه های tyrophagus putrescentiaو caloglyphus mycophagus در کنترل بیولوژیک قارچ rhizoctonia solani روی گیاهان گندم، لوبیا، کلزا، ذرت وکاهو در شرایط آزمایشگاهی

قارچ rhizoctonia solani قارچ قادر به ایجاد نکروز، شانکر، مرگ گیاهچه، پوسیدگی ریشه و طوقه، پوسیدگی اندام های ذخیره ای و در برخی موارد پوسیدگی اندام های هوایی درگونه های گیاهی مختلف می باشد. کنترل این قارچ با توجه به استقرار در خاک و فعالیت عمده آن در قسمتهای زیرزمینی گیاهان، مشکل می باشد. گونه های tyrophagus putrescentiae و caloglyphus mycophagus کنه های قارچ خواری هستند که اغلب در محیط های کشت قارچی یافت می شوند. توانایی آن ها در کنترل زیستی بیماری مرگ گیاهچه ناشی از solani r. در این تحقیق مورد ارزیابی قرار گرفت. برای تکثیر کنه ها، یک ماده بالغ و بارور از هر گونه به طور مجزا در داخل شیشه مربای حاوی مقداری خاک اره و قطعات یک سانتی متری پیاز تازه قرار داده شد. پس از حدود سه هفته جمعیت کنه ها زیاد شد. مایه قارچ با استفاده از جدایه های متعلق به گروه آناستوموزی چهار (ag-4) از گیاهان هندوانه، کاهو، کدو، ذرت و گندم بر روی بذور سترون گندم تهیه شد. .در این تحقیق 50 عدد گلدان حاوی بذر گیاهان فوق استفاده و برای هر گیاه 10 گلدان درنظر گرفته شد. از این 10 گلدان یک عدد به عنوان تیمار شاهد بدون قارچ وکنه، یک عدد به عنوان تیمار گیاه با قارچ و بدون کنه، یک گلدان به عنوان گیاه بدون قارچ و همراه با کنه caloglyphus mycophagus ، یک گلدان به عنوان تیمار گیاه بدون قارچ و همراه با کنه tyrophagus putrescentiae ، سه گلدان به عنوان تیمار گیاه همراه با قارچ و کنه caloglyphus mycophagus و سه عدد گیاه همراه با قارچ و کنه tyrophagus putrescentiae بود. پس از کشت گیاهان مذکور و رسیدن به مرحله چهار برگی، حدود 200 عدد کنه در اطراف طوقه هر گیاه در شیاری به عمق دو سانتی متر قرار داده شد. سه روز پس از استقرار کنه ها، مایه زنی هر گیاه باقراردادن دانه های گندم حاوی ریسه های جدایه solani r. به دست آمده از همان گیاه در عمق دو سانتی متری در کنارطوقه انجام شد. گیاهان به مدت 45 روز در شرایط آزمایشگاهی تحت نظر قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در تیمارهای فاقد کنه، پس از 14 روز گیاهان دچار مرگ و پوسیدگی ریزوکتونیایی شدند، حال آنکه در تیمارهایی که پیش از مایه زنی با قارچ، جمعیت کنه در کنار گیاه مستقر شده بود، 80 درصد گیاهان سالم و بدون علایم باقی ماندند. این نشان می دهد که کنه فوق در شرایط گلخانه در کنترل بیولوژیک این قارچ موفق می باشند آنچه از نتایج تحقیق بدست آمد کنه caloglyphus mycophagus موفق تر از کنه tyrophagus putrescentiae بود.