ریخت شناسی تطبیقی خسرو و شیرین در برجسته ترین آثار ادب فارسی (مطالعه موردی: فردوسی، نظامی، وحشی بافقی)

در این پایان نامه داستان خسرو و شیرین از نظر ریخت-شناسی مورد بررسی قرار گرفته است و در بررسی این داستان-ها از الگوی پراپ بهره گرفته شده است که تقریبا همه¬ی خویشکاری¬های مطرح از ناحیه¬ی پراپ در این داستان¬ها کاربرد داشته است که با بسامدهای مختلف تشخیص داده شده و به تحلیل کشیده شده است اما پر بسامدترین آنها عبارتند از: خویشکاری نهی، عزیمت، بازگشت، فرار، تعقیب، رهایی، فریب، همدستی، خبردهی، خبرگیری،کار دشوار، حل مسأله، ازدواج، جنگ، رشوه، شیء جادو، واکنش قهرمان، درخواست، غیبت، داغ و نشان، شناخت قهرمان، کشمکش، مجازات، انگیزه و نیاز و قتل دیده شد. رویدادهای ربط دهنده بسیار متنوع و گوناگونند و مواردی که در زیر مجموعه¬ی این خویشکاری آمده جزء خویشکاری¬های ابتکاری است بدین معنی که ما خویشکاری¬هایی مضاف بر خویشکاری¬های پراپ پیدا کردیم که شامل این موارد هستند: نامه نوشتن، مشورت، گفتگو، سکوت، نصیحت، خیانت، سرزنش، پیشگویی، اعتراض، عزلت و ... . روش تحقیق توصیفی است و اطلاعات به شیوه¬ی کتابخانه¬ای گردآوری شده است. فردوسی در رعایت اخلاقیات و اصول داستان¬نویسی، از همه موفق¬تر بوده است. پراپ، به هفت نوع شخصیّت پی می¬برد که به علت ناقص بودن شخصیّت¬های هفت¬گانه¬ی پراپ، شخصیّت¬های این داستان¬ها را بر اساس الگوی گریماس، که کامل¬تر به نظر می¬رسد تحلیل کردیم. اثر نظامی اگرچه اشکالات عمده¬ای از نظر داستان¬نویسی، از جمله ضعف پیرنگ دارد، اما از نظر ادبی قابل تقدیر است. عمر وحشی بافقی به اتمام اثرش کفاف نداد، ادامه¬ی کار او را وصال شیرازی انجام داد و صابر شیرازی هم ابیاتی بر آن اضافه کرد.