قواعد فقهی باب اجاره

پایان نامه
چکیده

معاملات از امور قراردادی هستند که در نزد عقلا، بدان نحوی که در امر زندگی ایشان و تنظیم امورشان به آن احتیاج دارند، مقرّر شده است و تمام این موارد در زمان صاحب شریعت موجود بود، ولی شارع، دسته ای از این امور را تأیید و از دسته ای دیگر منع کرده است و بعضی را مقیّد و دسته ای دیگر را به همان صورت مطلق رها کرده است، بعد از مطلق و مقیّد و تأیید و منع نمودن شارع، یک سری اصول کلی شکل گرفت که به «قواعد فقه» موسوم اند و از طریق تطبیق این قواعد بر فروع، حکم مسائل نوظهور به دست می آید. در باب اجاره نیز، احکام و مسائل جزئی آن در ذیل قواعد کلی جای می گیرد. به کمک این قواعد می توان، احکام مسائل جزئی را به سهولت به دست آورد. این قواعد به دو بخش اصلی قابل تقسیم است. الف) قواعد عمومی معاملات: که علاوه بر اجاره در سایر معاملات نیز مصداق و کاربرد دارند. مثل اصالةُ اللّزوم، مایُضمن، اتلاف، شروط، بطلانُ العقد بتعذّرِ الوفاءِ بمدلوله، لا حرج. ب) قواعد خاص باب اجاره: که از مستندات احکام اجاره، کتاب، سنت، اجماع، عقل و سایر ادلّه¬ی شرعی مرتبط است. مثل: «کُلُّما کانَ له منفعةٌ محلّلةٌ مقصوده، تَصِحُّ الإِجارتُه»، «موردُ الإِجارةِ عینٌ لإستیفاءِ المنفعة، لأنَّ المنافعَ معدومۀٌ» و موارد دیگر. با بررسی این دو دسته قواعد مشخص می شود که این قواعد فقهی علاوه بر اینکه منشأ¬ برای استخراج احکام و مصادیق خاص خود قرار می گیرند، در اغلب موارد یک حکم استخراجی به عنوان مصداق مشترک در تحت چند قاعده است. با بررسی قواعد خاص اجاره مشخص می شود که قواعد این فصل بیشتر ناظر به اجارۀ اعیان¬اند تا اجارۀ اعمال؛ چرا که با تطبیق تقریباً نیمی از این قواعد می توان حکم مسائل مربوط به عین مستأجره را در عقد اجاره مشخص نمود و علاوه بر آن این قواعد را می توان به عنوان منشأ¬ای برای کشف شرایط و خصوصیّات مورد نیاز در منفعت برای انعقاد عقد اجاره قرار داد. در نهایت مشخص می شود که قواعد اجاره امضائی بوده و از مدارک معتبر کتاب و سنّت به انضمام اجماع فقهای امامیه و عقل بررسی و اثبات شده، اگر چه در این میان، به دلیل امضایی بودن قواعد فقهی باب اجاره، دلیل عقل نسبت به سایر مدارک، در اثبات حجیت قواعد از¬ جایگاه استنادی بالاتری برخوردار است. کلمات کلیدی: قاعدۀ فقهی، اجاره، اعیان، منفعت، دیدگاه امامیه

منابع مشابه

بررسی تطبیقی آرای فقهی شیخ طوسی و ابن ادریس در باب تجارت و اجاره

در این پژوهش سعی شده است به بررسی و مقایسه ی آرای فقهی شیخ طوسی و ابن ادریس حلی در باب تجارت و اجاره پرداخته شود.از سویی با توجه به حکم فرمایی تفکرات فقهی شیخ طوسی بر فقه شیعه و از سوی دیگر نقش کلیدی ابن ادریس در تطور فقه شیعه،تلاش شده است تا نظرات انتقادی ابن ادریس نسبت به شیخ و اختلافات اساسی آنان،ارائه و روشن گردد.اختلافات این دو فقیه بیشتر در مبانی کلی استنباط متمرکز می باشد و در مسائل جزیی...

نگاهی دوباره به قواعد فقهی

کتاب درسی در هر کلاسی ازجمله کلاس آموزش قواعد فقه در هر سطحی و در هر مؤسسه آموزشی، اعم از حوزه و دانشگاه، نقش محوری ایفا می کند. بهدلیل داشتن چنین نقشی تهیه و به کارگیری معیارهای مرتبط و مناسب جهت ارزیابی کتب درسی قواعد فقه ضروری می نماید. مقاله حاضر به قواعد فقه نگاهی دوباره دارد که با تکیه بر کتاب قواعد فقهی مذهب شافعی، تألیف دکتر سالم افسری، با رویکردی اصلاحیـانتقادی تنظیم شده است تا نقاط قو...

متن کامل

بررسی تفاوت مسائل اصولی و قواعد فقهی

هر یک از بزرگان علم اصول، با تمرکز بر نکته‌ای سعی کرده‌اند که تمایزی  را بین قواعد فقهی و مسائل اصولی پیدا کنند. مرحوم آخوند با تکیه بر میزان شیوع این مسائل در «ابواب فقهی»، مرحوم خویی با توجه به «حکمیه» یا «موضوعیه» بودن شبهه در یکی از نظریات خود و عنایت به تفاوت «استنباط» و «تطبیق» در نظریه دیگر، مرحوم حکیم با پیش کشیدن «توقف هر یک از مسائل بر دیگری و عدم آن»، مرحوم نائینی با موضوعیت دادن...

متن کامل

بررسی فقهی تضمین اصل سرمایه در اوراق بهادار اجاره

اوراق بهادار اسلامی (صکوک) ، ابزارهای مالی جدیدی هستند که بر اساس عقود شرعی طراحی شده و در اغلب کشورهای اسلامی به جای اوراق متعارف ربوی _ که بر پایه قرارداد قرض با بهره طراحی شده اند _ مورداستفاده قرار می گیرند. صکوک اجاره واضح ترین مصداق از گروه اوراق بهادار اسلامی است که در اکثرجوامع اسلامی به عنوان ابزار مالی موفق مطرح است. هدف از انتشار این اوراق، تأمین منابع مالی بر اساس مالکیت در دارایی ه...

متن کامل

بررسی فقهی – مالی اوراق اجاره مصون از تورم

یکی از ابزارهای مالی که امروزه در بازارهای مالی دنیا استفاده می‌شود، اوراق با بازدهی متغیر یا اوراق مصون از تورم است. بازدهی این اوراق به‌علت آنکه افزون بر نرخ بهره واقعی از انتظارهای  تورمی نیز متأثر است، در کشورهایی که با تورم بالا و متغیر روبه‌رو هستند برای سرمایه‎گذاران و ناشران جذابیت دوچندان دارد. ایران به‎عنوان کشوری که نرخ تورم بالایی نسبت به مبه‌وسیله دنیا دارد، می‎تواند از این اوراق ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

دانشگاه آیت اله حائری میبد - دانشکده الهیات میبد

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023