بازتاب اجتماعیات در دیوان صائب تبریزی

پایان نامه
چکیده

همواره گذشت زمان و تغییرات و تحولات سیاسی و روابط فرهنگی با ملت های دیگر برجامعه و مسائل اجتماعی، باورها و اعتقادات و ...هر عصری تأثیر گذاشته است و این ادبیات هر دوره است که قابلیت انعکاس این مسائل را دارد. کندوکاو در دیوان صائب ـ که از بطن جامعه ایرانی عصرش برخاسته است ـ نه تنها ما را با اوضاع و احوالات سیاسی و دینی آن روزگار آشنا می کند بلکه مارا با بازتاب گسترده ی مسائل اجتماعی و گاه درباری ،باورهای مردمی و... عصر صفوی رو برو می کند. این پژوهش در تلاش است تا در حدّ توان عناصر اجتماعی عصرصائب را با استناد به اشعارش شناسایی نماید و در باب بازتاب مسائل اجتماعی در دیوان او بحث کند و با ارائه ی چشم اندازی از اجتماعیّات عصر صائب گامی در جهت شناساندن افکار و رفتار اجتماعی آن عصر بردارد. در بیان چگونگی بازتاب مسائل اجتماعی در دیوان صائب، این نوشتار بیشتر جانب باورهای عامیانه، سرگرمی و مشاغل را گرفته است. نگارنده بر آن است که صائب عقاید و باورهای اساطیری خرافی رایج در آن روزگار را در دیوان خود بازنموده است؛ باورهای عامیانه ای چون: چشم زخم و اعمالی مثل اسپندسوزی و... که برای دفع آن صورت می گرفته است؛ نیز، باور به این که برای به دست آوردن دل کسی می توان نام او را برنعل نوشت و در آتش نهاد و به این وسیله شخص را واله و مشتاق خود کرد. صائب همچنین از بازی ها و سرگرمی های خاصّی که در آن دوران بیشتر در دربار شاهان هند و ایرانی و اقشار مرفّه جامعه معمول بوده اند یاد می کند؛ و یا از مشاغل اجتماعی بسیاری در لابلای اشعارش نام می برد که یا در روزگار ما اصلاً وجود ندارند و یا تغییر بسیاری یافته اند. آنچه بسامد بالا تری را از این میان به خود اختصاص داده است تباورهای عامیانه است که نمود کاملا مشهودی در دیوان صائب یافته است و بیشتر باورهای عامیانه مربوط به خضر، آب حیات و اسکندر است.

منابع مشابه

بازتاب تعلیمی مثل‌ها در دیوان صائب تبریزی

سبک هندی (اصفهانی) از سبک‌های معروف شعر فارسی است که هر چند در ابتدا مورد بی‌مهری بسیاری قرار گرفت امّا به مرور زمان توانست حقانیت خود را ثابت کند. صائب بزرگ‌ترین شاعر ایرانی این سبک است که از تمام امکانات فرهنگی، طبیعی و زبانی اطراف خود برای ساختن، ترکیبات و مضمون‌های شعری بهره گرفته و آن‌ها را با خیال‌های رنگارنگی ترکیب کرده تا در مخاطب تأثیر فراوانی به جا بگذارد. این شاعر که بیشتر مضمون‌های ب...

متن کامل

بازتاب باروک در ساختار غزلیات صائب تبریزی

تاکنون منتقدان و صاحبنظران بسیاری سبک هندی را از جنبه‌هایمختلف قابل مقایسه و حتی بسیار مشابه سبک باروک در اروپای قرن هفدهم بر شمرده‌اند کهتقریباً معاصر سبک هندی محسوب می‌شود. در این راستا مطالعاتی نیز در حیطة مقایسةتطبیقی بین برخی شاعران ایرانی و مکتب باروک صورت پذیرفته است. در این پژوهش، صائبتبریزی به عنوان نمایندة تمام عیار سبک هندی برای مطالعه انتخاب شده است. مقالةحاضر، غزلیات صائب تبریزی را ...

متن کامل

عالم تصویر در دیوان صائب تبریزی

هر چند نقاشی نوعی تقلید از طبیعت است ولی همیشه تقلیدی صرف نیست زیرا معمولاً ذوق و اندیشه نقاش در آن دخالت دارد. بدین گونه که نقش پرداز مبتکر مناظر و نهادهایی را از عالم خاک برای بیان احساسات و آرمان های خود برمی گزیند و دخل و تصرفاتی در تصویر کردن آن، بر پایه ذوق هنری و ابداعات فکری به عمل می آورد تا آن پدیده ها را در تابلوی نقاشی خود بدان گونه که در نظر دارد جلوه دهد. از نحوه تقلید و برداشت های...

متن کامل

بازتاب زیبایی شناختی سیمای پیامبران در دیوان صائب تبریزی

چکیذ :ُ داستای اّی قشآی اص جول داستای اّی پیاهثشای، اص ه ضَ ?َات گستشد اُی است ک ه سَد ظًش تسیاسی اص شا?شای، اص جول طائه، قشاس گشفت است. طائه اص شا?شای ه فَق سثک ذٌّی است ک ش?ش کلام ا اص ج اْت گ اًَگ یَ دسخ سَ ت جَ تشسسی است . احاع تسلّظ طائه ت ف یٌَ ادتی ص اٍیای پیذا پ اٌْی ش?ش ت اَی یٍ دس آفشی شٌ ط سَ خیال اششاف ت تلویحات اشاسات قشآیً قظض ا ثًیا تی ظًیش است اص ایی س یٍ، ایی قظض دس سش دٍ اُّی ا ت ط سَت قاتل ت جَ یْ هتجلی شذ اُ...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023