بررسی تغییرات مکانی نفوذپذیری خاک با استفاده از روش های مختلف در منطقه بهشهر - گلوگاه

تهیه و اجرای طرح های توسعه ایی، طراحی ساختار های هیدرولوژیکی همانند سد ها ، پل ها ، برنامه ریزی های مربوط به حفاظت خاک و مدیریت کمی و کیفی منابع آبی نیازمند درک کامل و دقیق چرخه رواناب دارد. از اینرو نفوذ در هیدرولوژی سطحی و زیر سطحی نقش مهمی ایفا کرده و عامل کلیدی در تمام معادلات بارش و رواناب می باشد. از آنجایی که بیشتر مطالعات انجام گرفته در منطقه بهشهر- گلوگاه در اراضی کوهپایه انجام گرفته است و کمتر توجهی به اراضی دشتی و ساحلی این منطقه شده است و همینطور از آنجایی که بیشتر محصولات کشاورزی این منطقه در اراضی دشتی و ساحلی کشت می شود و با توجه به اهمیت نفوذ پذیری آب در خاک در اراضی کشاورزی، مطالعات نفوذ پذیری در این منطقه ضروری به نظر می رسد. در منطقه مورد مطالعه یک شبکه 10 km × 8 kmبرای نمونه برداری در نظر گرفته شد که ابعاد سلول های این شبکه 1000 متر مربع می باشد. در محل هر تقاطع این شبکه بجز نقاط حذف شده، در مجموع 80 نقطه در شبکه برای نمونه برداری انتخاب شد. ضمنا موقعیت مکانی تقاطع بین شبکه ها که محل نمونه برداری است با gps e trex summitثبت و یادداشت گردید. اندازه گیری نفوذ آب در خاک با استفاده از روش استوانه تک حلقه با در نظر گرفتن ارتفاع نفوذ یک سانتیمتر و زمان متغیر، انجام پذیرفت. پس از برداشت نفوذ مشاهده ای، با استفاده از دو معادله هورتون و کوستیاکوف، برآورد سرعت نفوذ آب در خاک نسبت به مقادیر مشاهده ای انجام گرفت.جهت انتخاب مدل مناسب، معیارهای سنجش خطا شامل rmse، re و nss برای هر معادله موردسنجش قرار گرفت که نتایج حاصل از آزمون های آماری نامبرده در ارتباط با معادله هورتون به ترتیب برابرند با 5/55، 24/61 و 0/98 همچنین نتایج حاصل از این آزمون ها در معادله کوستیاکوف به ترتیب برابرند با 8/5، 64/14 و 0/96. نتایج نشان داد که معادله هورتون دارای دقت بیشتری نسبت به معادله کوستیاکوف در برآورد میزان نفوذ نسبت به مقادیر مشاهده ای در این منطقه می باشد. همچنین تغییرات مکانی نرخ نفوذ پذیری با کمک نرم افزار ?gs?^+ نسخه 5 بررسی شد. نتایج نشان داد که تمامی تغییر نماهای متغیرهای مورد مطالعه همسانگرد می باشند و وابستگی مکانی قوی بین نقاط اندازه گیری شده نفوذ پذیری آب در خاک وجود داشته است.