تعیین مباحث سخت در کتاب شیمی سال سوم دبیرستان جهت بررسی برخی از کج فهمی های آن

هدف پژوهش حاضر تعیین مباحث سخت کتاب شیمی سال سوم جهت بررسی برخی از کج فهمی های آن است که در دو مرحله در مدارس شهرستان دلفان اجرا شد. در مطالعه مقدماتی آزمون، مطابق با موضوعات کتاب درسی که روایی صوری و محتوایی توسط کارشناسان شیمی تأیید شده بود با استفاده از نمونه گیری تصادفی خوشه ای بین220 نفر از دانش آموزان سال چهارم مقطع متوسطه شهرستان دلفان اجرا شد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که موضوعات سخت شناخته شده توسط دانش آموزان و معلمان شیمی شامل: 1- محاسبه استوکیومتری در واکنش های انجام شده در حالت محلول2-درصدخلوص مواد3- قانون هس4-خواص کولیگاتیو5-انرژی آزاد گیبس6 - غلظت مولار و مولال می باشد. در مرحله دوم این پژوهش که جهت بررسی کج فهمی های این مباحث سخت به کار برده شد. ابتدا سوالاتی مرتبط با این موضوعات سخت با استفاده از نمونه گیری تصادفی خوشه ای بین 30نفر از دانش آموزان جهت پایایی سوالات اجرا شد. با توجه به ضریب تمیز، ضریب دشواری، هماهنگی درونی سوالات و مقدار آلفای کرونباخ (791/0)، مشخص شد که سوالات طرح شده با اهداف آموزشی بیان شده انطباق دارند. این آزمون بر روی 152 نفر از دانش آموزان سال چهارم مقطع متوسطه شهرستان دلفان اجرا شد. سپس کج فهمی ها دانش آموزان شناسایی گردید که عبارت بودند از: حل مسئله های مربوط به مباحث درصد خلوص و استوکیومتری محلول ها، مفهوم غلظت مولار و مولال، خواص کولیگاتیو که خود شامل سطح ماکرو و میکرو ذرات، ماده فرار و غیر فرار بودند. در این پژوهش با توجه به بررسی کج فهمی های دانش اموزان در مبحث خواص کولیگاتیو می توان گفت که دانش آموزان با توجه به گفته جانستون در این سه سطح کج فهمی دارند. توانایی ریاضی دانش آموز از نزدیک با توسعه شناختی آن در ارتباط است. تعدادی از مقالات نشان می دهد که تفکر صوری برای حل مسئله ریاضی و شیمی ضروری است. بسیاری از موضوعات شیمی نیاز به استفاده از محاسبات دارد، که در این پژوهش مباحث استوکیومتری محلول ها، درصد خلوص مواد، غلظت مولار، مولال و قانون هس بیشتر جنبه ریاضی دارد و دانش آموزان قادر به ایجاد ارتباط بین مفاهیم نیستند و نمی توانند فرمول مناسب برای حل این مسائل را انتخاب کنند.