اندازه گیری مشاهده پذیرهای کانال تجزیه ی سه جسمی برای بخشی از فضای فاز پراکندگی دوترون-دوترون در انرژی 65mev/nucleon

بررسی سیستم های مقید نوکلئونی و همچنین اطلاعات بدست آمده از پراکندگی های نوکلئون-نوکلئون ابزارهای قدرتمند برای دستیابی به شناخت نیروی هسته ای هستند. تاکنون فعالان متخصص در زمینه ی تئوری پتانسیل های دو نوکلئونی زیادی را معرفی کرده اند که به خوبی قادر به توصیف سیستم های دو نوکلئونی هستند ولی این پتانسیل ها در توصیف سیستم های سه نوکلئونی و بالاتر شکست می خورند. اختلافات مشاهده شده بین نتایج تجربی و پیش بینی های تئوری مبنی بر پتانسیل های دو نوکلئونی در سیستم های سه نوکلئونی، به اثراتی موسوم به نیروی سه نوکلئونی نسبت داده می¬شوند که در سیستم های دو نوکلئونی وجود ندارند. بنابراین به منظور توصیف سیستم های سه نوکلئونی می¬توان از پتانسیل های دو نوکلئونی بعلاوه‎ی بخش اضافه ای که اثرات نیروی سه نوکلئونی را شامل می شود، استفاده کرد. به طور کلی اضافه کردن اثرات نیروی سه جسمی به پتانسیل های دو نوکلئونی باعث ایجاد توافق بهتر میان داده‎های انرژی بستگی در سیستم های مقید نوکلئونی و همچنین سطح مقطع در پراکندگی پروتون–دوترون و محاسبات تئوری متناظر با آنها می شود. در حالیکه یک مقایسه ی مشابه برای مشاهده پذیرهای اسپینی در پراکندگی های گوناگون نشان می دهد که در بعضی موارد اضافه کردن اثر نیروی سه جسمی باعث کاهش اختلافات و در بعضی موارد باعث افزایش اختلافات می شود. این نتایج نشان می دهند که قسمت های وابسته به اسپین نیروی بین نوکلئون¬ها به قدر کافی شناخته نشده است و مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است. اثرات نیروی سه جسمی در سیستم های سه نوکلئونی کوچک است. بنابراین لازم است برای شناخت بهتر به بررسی سیستم هایی پرداخته شود که در آنها اثرات این نیرو نمایان تر است. در یک سیستم چهار نوکلئونی به دلیل داشتن تعداد بیشتر ترکیبات سه نوکلئونی در مقایسه با سیستم های سه نوکلئونی انتظار می رود که بتوان اثرات نیروی سه جسمی بزرگتری را مشاهده کرد. به این ترتیب بررسی پراکندگی دوترون–دوترون به عنوان یک سیستم چهار نوکلئونی در انرژی میانی می تواند اطلاعات مفیدی در مورد اثرات نیروی سه جسمی در اختیار ما قرار دهد. علاوه بر این لازم به ذکر است که کانال تجزیه به دلیل داشتن فضای فاز بسیار غنی تر نسبت به کانال های با دو ذره در حالت نهایی از اهمیت بیشتری برخوردار است. در این پایان نامه، اندازه گیری قدرت تجزیه بر اساس اندازه گیری سطح مقطع پراکندگی انجام می شود. نتایج حاصل از اندازه گیری ها می تواند به فراهم نمودن یک مجموعه ی گسترده از داده های تجربی منجر شود که در شناخت دقیق تر نیروی هسته ای خصوصاً در بخش اسپینی کارآمد باشد.