ارزیابی الگو و مدل های گسترش آتش سوزی جنگل با استفاده از داده های سنجش از دور

جنگل ها 31 درصد از سطح خشکی ها را پوشش داده اند و نقش مهمی را برای بشر و طبیعت به همراه دارند. سالیانه در کشور ما صدها مورد آتش سوزی در جنگل ها و مراتع رخ می دهد و هزاران هکتار از درختان، درختچه ها و گیاهان را طعمه خود می سازد. به دلیل قرار گرفتن کشور ایران در کمربند خشک کره زمین و ناحیه پرفشار جنب حاره ای، شرایط جوی لازم جهت وقوع آتش سوزی در جنگل ها و مراتع فراهم می باشد. از طرفی عوامل انسانی نیز از عوامل بسیار مهم حریق در مناطق مختلف ایران می باشد. آتش سوزی اثرات زیان باری نظیر تخریب چرخه طبیعت و محیط زیست، گرم شدن زمین، از بین رفتن پوشش گیاهی سطح خاک، خشک شدن خاک منطقه و ... را در پی دارد. در نتیجه پیش بینی و جلوگیری از بروز گسترش آتش سوزی در این مناطق از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی به طور گسترده برای مدیریت آتش سوزی و پیشگیری از آن مورد استفاده قرار می گیرند. در این تحقیق تکنیک های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی برای مدیریت آتش سوزی مورد بحث و بررسی قرار گرفته شده است. در این تحقیق دو مدل گسترش آتش سوزیcellular atummata و farsite که به ترتیب مدل های گسترش آتش سوزی جنگل مکانی و مکانی¬زمانی می باشند، با توجه به منطقه مورد مطالعه که مربوط به جنگل های شهرستان مینودشت و آزادشهر استان گلستان است انتخاب شده اند. در مدل ca ورودی یک تصویر طبقه بندی شده با دو کلاس جنگل و غیر جنگل می باشد. در این تحقیق از سه روش طبقه بندی ماکزیمم شباهت، k means clustering که پیکسل¬مبنا می باشند و نزدیک ترین همسایگی که شی¬مبنا می باشد استفاده شده است. با توجه به مقادیر دقت کلی و ضریب کاپا که برای هر یک از سه روش بالا به ترتیب 02/97%، 91/85%، 18/98%و 6654/0، 9212/0و 9528/0 می باشد و با توجه به نتایج بصری به دست آمده از طبقه بندی در این تحقیق استفاده از روش نزدیک ترین همسایگی شی مبنا در مدل گسترش آتش سوزی ca مناسب تر می باشد. در این تحقیق از شرایط محیطی شامل درجه حرارت، رطوبت نسبی، درجه حرارت، جهت باد و مدل مواد سوختنی و وضعیت مکانی منطقه مانند نقشه شیب، جهت شیب و مدل رقومی ارتفاعی به عنوان ورودی در مدل گسترش آتش سوزی farsite استفاده نموده است. به دلیل استفاده از پارامترهای محیطی در این تحقیق در مقایسه بصری مدل ایجاد شده به ناحیه تعریف شده توسط سازمان جنگل ها نزدیک تر می باشد.