بررسی اثرات کاربرد تلفیقی کودهای شیمیایی و دامی بر ویژگی های زراعی و افزایش عملکرد دو رقم کلزا در آذربایجان شرقی

کشت کلزا (.brassica napus l) بعنوان یکی از مهمترین گیاهان روغنی جهان، در سال های اخیر در ایران بسیار افزایش یافته است ولی عملکرد هکتاری پایین می باشد. به منظور بررسی اثرات کودهای شیمیایی، دامی و تلفیق آنها بر عملکرد و کیفیت دانه کلزا، آزمایشی در مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری تیکمه داش آذربایجان شرقی در سال زراعی 92 – 1391 بصورت کشت آبی اجرا گردید. در این آزمایش تأثیر هفت تیمار کودی شامل تیمار شاهد بدون مصرف کود (t1)؛ 100 درصد کود دامی (20تن در هکتار) (t2)؛ 100 درصد کود شیمیایی (t3)؛ 75 درصد کود دامی + 25 درصد کود شیمیایی (t4)؛ 50 درصد کود دامی + 50 درصد کود شیمیایی (t5)؛ 25 درصد کود دامی + 75 درصد کود شیمیایی (t6) و تیمار عرف زارعین (کودهای ازته و فسفاته) (t7) به عنوان فاکتور اصلی بر صفات زراعی دو رقم کلزا شامل اکاپی و لیکورد به عنوان فاکتور فرعی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بررسی شد. نتایج نشان داد که منابع مختلف کودی تاثیر معنی داری برعملکرد دانه و روغن داشتند. در حالی که عملکرد دانه و روغن در قطعه شاهد (تیمار اول) و در قطعه کود دهی بر اساس عرف زارعین (تیمار هفتم) به ترتیب 1592، 630 و 2091، 924 کیلوگرم در هکتار گردید، بیشترین عملکرد دانه و روغن مربوط به تیمار های پنجم در رقم لیکورد بود. استفاده تلفیقی کودهای دامی و شیمیایی (تیمار پنجم) در رقم لیکورد، موجب تولید 2816 کیلوگرم در هکتار کلزا شد که نسبت به شاهد 73 درصد و نسبت به تیمار عرف زارعین 40 درصد افزایش عملکرد داشت. همچنین بیشترین عملکرد روغن نیز در رقم لیکورد (تیمار پنجم) با عملکرد 1326 کیلوگرم در هکتار روغن بود که نسبت به تیمار شاهد 102 درصد و نسبت به تیمار عرف زارع 49 درصد افزایش روغن بدست آمد. با عنایت به نتایج حاصله تکرار این آزمایش به مدت دو سال برای کلزا حداقل در سطح استان آذربایجان شرقی توصیه می گردد.