بررسی امکان القاء واکنش های دفاعی گیاهچه های سویا و چغندرقند به آلودگی rhizoctonia solani از طریق پرتودهی بذور با اشعه گاما در جهت کاهش مرگ گیاهچه

اشعه گاما از طریق بهبود خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی می تواند به رشد گیاهان در برابر تنش¬های غیرزیستی و زیستی کمک نماید. به منظور القاء دفاع گیاه و کاهش گیاهچه میری ناشی ازr. solani ag 2-2 iiib که یکی از عوامل مهم و خسارت¬زای گیاهان است، بذور سویا و چغندرقند با اشعه گاما با چشمه کبالت-60 در دوزهای10، 30،20 و50 گری با نرخ دوز 52/0 گری در دقیقه پرتوتابی شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که مرگ گیاهچه¬¬ و میزان ناحیه آلوده در گیاه سویا در تیمارهای پرتوتابی شده در دوزهای مختلف نسبت به شاهد کمتر بوده و اختلاف خیلی معنی داری بین شاهد و تیمارها وجود دارد. اشعه گاما باعث افزایش فعالیت آنزیم های دفاعی گیاه مانند پراکسیداز، فنیل¬آلانین آمونیالیاز، کیتیناز و آنتی اکسیدان کل شد. همچنین میزان پروتئین کل، آنتوسیانین، به میزان کمی کلروفیل کل و کارتنوئید افزایش یافتند. از طرفی درصد جوانه زنی، طول شاخسار و وزن تر و خشک گیاهان پرتودیده و شاهد نیز با هم تفاوتی نداشتند. البته اشعه گاما نتوانست عوامل وابسته به دفاع در گیاه چغندرقند را القا و تحریک کند. با توجه به نتایج این مطالعه و تاثیرات مثبت اشعه گاما در کاهش مرگ و میر سویا ناشی از r. solani، با این حال برای اجرای این روش به عنوان یک ابزار مفید جهت مدیریت و مبارزه با عوامل بیماریزا به تحقیقات بیشتری نیاز خواهد بود.