تاثیر سازه های حفاظتی بر روی الگوی جریان و رسوب (مطالعه موردی خلیج چابهار)

رسوب در سواحل هر ساله هزینه بسیار گزافی برای تداوم بهره وری بر دوش مسئولان می گذارد، حفاظت از سواحل و ساخت سازه های مناسب در محل مناسب در جهت جلو گیری از اتلاف هزینه ها نیاز به اطلاعات و آمار و مدل هایی دقیق دارد تا بتوان تصمیم بهتری گرفت. با وجود اینکه کشور ایران دارای مرزهای آبی وسیع در شمال و جنوب می باشد ولی مدل و روابط کافی و مناسب برای انتقال رسوب در نواحی ساحلی ایران در دسترس نیست و با توجه به این که سرمایه گذاری های زیادی در خلیج چابهار انجام شده و سازه های زیربنایی در حال ساخت است، حفظ سواحل و دانستن مدل رسوب و فرسایش محل ضروری می باشد. در این تحقیق مدل رسوب خلیج چابهار را برای دو حالت کلی با در نظر گرفتن موج شکن های شهید بهشتی و جتی کنارک که یک نوع سازه حفاظتی محسوب می شوند و بدون در نظر گرفتن، با دو حالت تحت تاثیر جریان تنها وتحت تاثیر ترکیب موج و جریان توسط تئوری های مختلف انتقال رسوب در منطقه به کمک نرم افزار mike 21که یک مدل دو بعدی انتقال رسوب در نواحی ساحلی می باشد شبیه سازی شده است. عوامل تاثیر گذار مانند باد و جزر و مد و توپوگرافی بستر دریا، هندسه حوضه مورد مطالعه، اصطکاک کف و دیگر عوامل موثر، همانطور که در ادامه اشاره شده در داخل روابط هر مدل بررسی شده است. نتایج حاصل با نتایج میدانی و روابط ارائه شده توسط دیگر محققان در این زمینه، مقایسه شد. این مقایسه صحت نتایج مدل را به دنبال داشت. نتایج حاصل حاکی از آن است که ترم غالب در ترسیب، ترم ترکیب جریان و موج می باشد. نتایج حاصل از برآورد رسوب در منطقه حاکی از آن است که عمده نقاط مختلف ساحل تحت تاثیر فرسایش می باشد، عمده فرسایش مربوط به دو طرف ورودی خلیج چابهار می باشد که البته دلیل این مساْله وجود سواحلی با پوشش ماسه ای در منطقه می باشد. منطقه داخل خلیج از تعادل نسبتا مناسبی برخوردار است. ساخت هرگونه سازه ای از ساحل تیس تا جتی کنارک باعث به هم خوردن این تعادل و در نتیجه رسوب گذاری یا فرسایش اطراف آن خواهد شد که کاهش کارایی سازه و هدر رفت هزینه می شود و در صورت اجبار، ساخت آبشکن یا تیغه را در کنار آن ضروری می سازد. نتایج بدست آمده از روابط مختلف نشان می دهد که رابطه آقای بیکر از دقت بیشتری نسبت به دیگر روابط برخوردار است، دلیل این امر، در نظر گرفتن تاثیر موج و جریان همزمان در این رابطه می باشد در صورتی که دیگر روابط فقط تاثیر جریان را به تنهایی در نظر می گیرند.