نقش طرح های هادی روستایی بر تحول کالبدی – فضایی سکونتگاه های روستایی; [مورد: شهرستان بهمئی( استان کهگیلویه و بویراحمد)]

از دو دهه قبل، طرح های هادی روستایی از جمله گسترده ترین طرح های کالبدی روستایی در ایران هستند که عمدتاً جنبه های کالبدی بافت فیزیکی روستاها را مورد توجه قرار می دهند. با ارزیابی اثرات کالبدی این طرح ها می-توان با دیدگاه جامع تری امکان برنامه ریزی را در آینده فراهم آورد. مهمترین هدف ارزیابی طرح های هادی فراهم ساختن ابزار مدیریت لازم برای نظارت، کنترل، جهت دهی و بهبود کارایی آنهاست که بر اساس آن بتوان تجدید حیات و هدایت روستا را به لحاظ ابعاد اجتماعی، اقتصادی و فیزیکی فراهم آورد. تحقیق حاضر، نقش طرح های هادی روستایی بر تحول کالبدی- فضایی روستاهای شهرستان بهمئی را مورد ارزیابی قرار داده است. روش تحقیق در این مطالعه توصیفی - تبیینی است. جمع آوری اطلاعات از طریق پرسش نامه در حجم نمونه ی 235 نفر در 6 سکونتگاه و تجزیه و تحلیل آنها با استفاده از نرم افزار spssانجام شده است. بر اساس نتایج بدست آمده میانگین اثرات طرح-های هادی در توسعه ی کالبدی- فضایی روستاهای شهرستان بهمئی، 94/2 می باشد که کمتر از حد مورد انتظار است و نشانگر عملکرد ضعیف طرح های هادی روستایی می باشد. ضمن اینکه آزمون t با مسانه نظری 3 نیز پایین بودن عملکرد طرح های هادی را تایید می کند. با وجود این در دو بعد مسکن(24/3) و شبکه معابر( 20/3) میزان اثرات طرح هادی بر توسعه کالبدی روستاها بالاتر از حد متوسط می باشد. اما در سایر متغیرها، یعنی کاربری اراضی (62/2) و تعاملات فضایی (68/2) توفیق چندانی در محیط های روستایی حاصل نشده است. همچنین نتایج بدست آمده از آزمون اسپیرمن حاکی از مشارکت ضعیف روستاییان و تعامل متوسط دهیاری ها با دستگاه های اجرایی در اثربخشی مطلوب طر ح های هادی درسکونتگاه های روستایی می باشد. واژگان کلیدی: روستا، طرح هادی، ارزیابی، شهرستان بهمئی، توسعه کالبدی- فضایی