کمی کردن تولید و زوال برگ گلرنگ در شرایط رفسنجان

یکی از قسمت های مهم مدل های رشد گیاهان زراعی توسعه سطح برگ است که در فتوسنتز و تعرق نقش اساسی دارد. اطلاعات کافی در مورد توسعه سطح برگ گلرنگ وجود ندارد. بنابراین، هدف از این مطالعه کمی کردن تولید و زوال سطح برگ گلرنگ "رقم محلی اصفهان" می باشد. بدین منظور یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ولیعصر در سال 1391 انجام شد. فاکتورها شامل تاریخ کاشت (17 فروردین و 6 و 29 اردیبهشت) و تراکم بوته (15، 40، 65 و 90 بوته در مترمربع) بودند. نتایج نشان داد با کاهش تراکم laimax روند افزایشی داشت به طوری که مقدار آن در تراکم 15 بوته در مترمربع به 91/3، 37/3 و 59/0 به ترتیب در تاریخ کاشت های اول تا سوم رسید. شیب تولید برگ در برابر gdd (سرعت تولید برگ، leaf/°cd-1) میان تراکم های مختلف در هر تاریخ کاشت اختلاف معنی داری نشان نداد در حالی که با تاخیر در کاشت مقدار آن کاهش یافت. تولید برگ در گیاه پس از گذشت 522 تا 549 °cd-1 برای تاریخ کاشت اول، 463 تا 483 °cd-1 برای تاریخ کاشت دوم و 444 تا 468 °cd-1 برای تاریخ کاشت سوم شروع شد و پس از گذشت 1349 تا 1395 °cd-1، 1300 تا 1384 °cd-1 و 1460 تا 1531 °cd-1 به ترتیب برای تاریخ کاشت های اول تا سوم پایان یافت. نتایج نشان داد با افزایش تعداد برگ در طول فصل رشد، سطح برگ به صورت توانی افزایش یافت به طوری که شیب افزایش سطح برگ با افزایش تراکم و تاخیر در کاشت روند کاهشی داشت. سرعت زوال برگ در تراکم های پایین تر هر تاریخ کاشت و نیز با تأخیر در کاشت با شیب زیادی صورت گرفت. سرعت پیری برگ براساس تعداد برگ زرد در بوته بین 0025/0 تا 0045/0 °cd-1 برای تاریخ کاشت اول، 0018/0 تا 0037/0°cd-1 برای تاریخ کاشت دوم و 0020/0 تا 0032/0 °cd-1 برای تاریخ کاشت سوم متغیر بود. بررسی روابط آلومتریک بین سطح برگ و خصوصیات رویشی نشان داد که سطح برگ در طول فصل رشد می تواند به خوبی توسط وزن خشک برگ با استفاده از یک رابطه خطی پیش بینی شود (3/61 ? rmse؛ 96/0 ? r2).