بررسی تنوع وراثتی جمعیت های خودروی گونه pistacia vera l. در ایران با استفاده از ابزارهای مولکولی و اسیدهای چرب

جنس pistacia متعلق به خانواده anacardiaceae و راسته ی sapindales است و در نواحی مدیترانه تا افغانستان، جنوب شرق و جنوب آسیا تا مالزی، جنوب ایالات متحده، مکزیک و گواتمالا انتشار دارد. در ایران 3 گونه ی p. vera, p. atlantica, p. khinjuk از این جنس می روید. در این مطالعه ترکیب اسیدهای چرب موجود در ارقام باغی پسته و جمعیت های خودروی p. vera بررسی و مقایسه شد. نتایج نشان داد که میزان کمّی روغن موجود در جمعیت های خودرو از ارقام باغی بیشتر است. امّا از نظر ترکیب اسید چرب تفاوت خاصی میان جمعیت‏های خودرو و ارقام باغی مشاهده نشد. اسید های چرب غالب به ترتیب اسید اولئیک، لینولئیک و پالمیتیک بودند. اسکوالن که هیدروکربنی غیراشباع و پیش‏ساز سنتز استروئیدهاست برای اولین بار در این مطالعه از ایران گزارش شد. در این پژوهش جهت مطالعات مولکولی از دو نشانگر مولکولی ssr و its استفاده شد. از 8 جفت آغازگر ssr مورد استفاده تنها 4 جفت در فرآیند pcr باند قابل تشخیص نشان داد که هیچ گونه تنوعی نیز در میان نمونه ها ظاهر نکرد به همین دلیل نشانگر ssr از مطالعات کنار گذاشته و ادامه ی مطالعات با از ردیف خوانی (its1&2, 5.8s, 26s) nrdna دنبال شد. 7 نمونه ی جمعیتی، 3 نمونه از جمعیت های طبیعی p. vera و 2 نمونه از جمعیت های باغی این گونه، به همراه یک نمونه از p. khinjuk و یک نمونه از p. atlantica ردیف خوانی شدند. در تبارنمای فیلوژنتیک حاصل گونه های مختلف pistacia در یک پلیتومی غیرقابل تحلیل قرار گرفتند. این نوع تراکم و جمع شدگی می تواند شاهدی بر یکپارچگی خزانه ی ژنی این جمعیت ها باشد. خزانه ی وراثتی pistacia در ایران تقریباً در وسط خط انتشار سراسری این جنس قرار دارد و این امر می تواند حداقل به صورت بالقوّه امکان درهم آمیختگی را میان خزانه های وراثتی تاکسون های این جنس در ایران و خارج از آن را فراهم آورد.