بررسی الگوی بیان ژن ها تحت تنش شوری با استفاده از تکنیک cdna-aflp در گندم (triticum aestivum l.)

عوامل نامساعد محیطی شامل انواع تنش های زیستی و غیرزیستی می باشند که رشد و باروری گیاهان را تحت تأثیر قرار می دهند و باعث کاهش عملکرد می شوند. با توجه به اینکه گندم سطح زیادی از اراضی کشور را به کشت خود اختصاص داده است و نیز ارزش اقتصادی این گیاه سعی بر آن شد که به شناخت عوامل ژنتیکی آن در مقابله با تنش شوری پرداخته شود. در این تحقیق با استفاده از تکنیک cdna–aflp سطح رونویسی مورد بررسی قرار گرفته است. در طی این فرآیند ابتدا rna کلی این گیاه استخراج شد و به dna دو رشته ای تبدیل و در ادامه مراحل aflp روی آن انجام شد. تکنیکcdna-aflp جهت تجزیه و تحلیل اختلاف بیان ژن ها در ارقام گندم کویر، کارچیا و روشن (ژنوتیپ های متحمل به شوری) و تایفون (ژنوتیپ حساس به شوری) در شرایط بدون تنش و تنش شوری مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد برخی ژن ها افزایش یا کاهش بیان در الگوی یک ژن خاص در پاسخ به شوری نشان دادند. تحت شرایط تنش شوری 250 قطعه در کویر، 216 قطعه در کارچیا، 252 قطعه در روشن و 258 قطعه در تایفون بیان شدند. قطعاتی که الگوی بیان متفاوتی داشتند از روی ژل آکریل آمید جداسازی و توالی یابی شدند. در این تحقیق 17 قطعه توالی یابی شدند. در ادامه با استفاده از پایگاه های اطلاعاتی بیوانفورماتیکی مورد بررسی تکمیلی قرار گرفت. تعدادی از این قطعات ناشناخته و تعدادی نیز شناخته شده بودند. یافته های حاصل از این تحقیق نشان داد که قطعات شناخته شده در فرآیندهای مختلف گیاه دخالت دارند. پنج tdf مرتبط با فاکتورهای رونویسی، پنج tdf مرتبط با انتقال پیام، سه tdf مرتبط با متابولیسم، دو tdf ناشناس، یک tdf پروتئین فرضی و یک tdf مرتبط با پروتئین تنظیمی در سرما شناسایی شدند.