بررسی تطبیقی نحوه تعامل شیخ طوسی و زمخشری با روایات اسباب نزول
پایان نامه
- دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
- نویسنده زهرا پژوهیده
- استاد راهنما مریم ایمانی خوشخو روح الله نجفی
- سال انتشار 1392
چکیده
این تحقیق با عنوان «بررسی تطبیقی نحوه تعامل شیخ طوسی و زمخشری با روایات اسباب نزول» بر آن است تا میزان بهره گیری آنان از روایات اسباب نزول و موارد کاربرد این گونه روایات در تفاسیر نامبرده بیابد، همچنین دانسته شود که هریک از دو مفسر چه ملاک ها و معیارهای در نقد و بررسی روایات اسباب نزول داشته اند، و آن ها در تعامل با روایات اسباب نزول دارای چه نقاط افتراق و اشتراکی می باشند؟ شیخ طوسی و زمخشری غالباً در نقل روایات اسباب نزول اهتمام چندانی به ذکر سند از خود نشان نداده اند، و این دسته روایات را به صورت اجمالی و گزارشی در تفاسیرشان آورده اند. موارد کاربرد روایات اسباب نزول در تفاسیر التبیان و الکشاف شامل: تفسیرآیات، تأیید وجهی از وجوه تفسیری، بیان احکام فقهی، بیان مصداق، بیان نکات نحوی و بلاغی، تشخیص معنای لغت و مرجع ضمایر می باشد، که شیخ طوسی علاوه بر این موارد از سبب نزول برای تشخیص مکی و مدنی بودن آیات نیز استفاده کرده است. هر دو مفسر در بررسی صحت و سقم این روایات از ملاک هایی چون موافقت با سیاق آیات و عمومیت آیه و شهرت، سازگاری با روایات تاریخی و باورهای اعتقادی استفاده کرده اند. شیخ طوسی علاوه بر این موارد از ملاک های مطابقت با ظاهر آیه و اجماع مفسرین، هماهنگی با دیگر آیات، سازگاری با اصل عصمت و همخوانی با موازین فقهی نیز کمک گرفته است.
منابع مشابه
معیارهای تشخیص روایات جعلی اسباب نزول
چکیده روایات اسباب نزول همانند سایر روایات دیگر در طول تاریخ از پدیدهای به نام« جعل» در امان نبوده است و روایات جعلی همچون سایر حوزههای حدیث به این حوزه نیز راه یافته است. مخالفت با قرآن، مخالفت با عقل، مخالفت با اجماع، ضعف سندی، قراین معنوی؛ از جمله معیارها و مولفههای تشخیص روایات جعلی است. اما در حوزه اسباب نزول علاوه بر موارد فوق؛ مخالفت با تاریخ، هماهنگی با جریانهای حاکم، خلط جری و تطبی...
متن کاملتحلیل روایات اسباب نزول قرآن با رویکرد تاریخمندی
اگرچه پژوهش در روایات اسباب نزول قرآن از جهاتی صورت گرفته است، اما با رویکرد تاریخمندی پژوهشی صورت نگرفته است، در این مقاله با این رویکرد، اسباب نزول قرآن تحلیل شده است. شبهات مستشرقین در این زمینه، ضرورت پرداختن به این موضوع را ضروری مینماید. از مستشرقان معاصر، اندرو ریپین شخصیتی است که در آثارش به ویژه در تز دکترای خود به اسباب نزول با رویکرد فقه اللغهای به صورت مستقل پرداخته است ...
متن کاملجعل و تحریف در روایات اسباب نزول (1)
روایات اسباب نزول زمینه جعل و تحریفهاى فراوان بوده است. نویسنده با تعریف دو اصطلاح »جعل« و »تحریف« در اسباب نزول، به معیارهاى تشخیص ایندو پدیده پرداخته و به امورى چون عقل، قرآن، اجماع، ضعف و قوّت سند، قراین معنوى و دو معیار ویژه اسباب نزول یکى واقعیتهاى تاریخى و دیگر مطابقت و عدم مطابقت با جریانهاى حاکم اشاره کرده است. سپس با بیان سرآغاز پیدایش جریان جعل و تحریف، اهداف و انگیزههاى آن را توضیح ...
متن کاملروایات اسباب نزول و مسأله جاودانگی قرآن
اسباب نزول بـه معنی شناخت موقعیـت زمـانی، مکـانی، فردی، اجتماعی و دیگر زمینه هایی است که نزول آیه یا بخشی ازآیات یا سوره ای را سبب شده است که شامل روایات گرد آمده درباره شأن نزول آیات نیز می شود. اعتقاد به تاثیر اسباب نزول در تفسیر آیات به معنای مسدود ساختن راه اندیشه و تفکر در زمینه آن آیات و روی آوری و سطحی نگری و محدود اندیشی نسبت به پیام آن نیست؛ بلکه در کنار بهره بردن از تمامی ابزارهای علم...
متن کاملجعل و تحریف در روایات اسباب نزول (2)
روایات اسباب نزول زمینه جعل و تحریفهاى فراوان بوده است. نویسنده با تعریف دو اصطلاح »جعل« و »تحریف« در اسباب نزول، به معیارهاى تشخیص ایندو پدیده پرداخته و به امورى چون عقل، قرآن، اجماع، ضعف و قوّت سند، قراین معنوى و دو معیار ویژه اسباب نزول یکى واقعیتهاى تاریخى و دیگر مطابقت و عدم مطابقت با جریانهاى حاکم اشاره کرده است. سپس با بیان سرآغاز پیدایش جریان جعل و تحریف، اهداف و انگیزههاى آن را توضیح د...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023