چگونگی بازتاب نمادهای اساطیر ایرانی در آثار بهرام بیضایی با نگاهی به نمایشنامه های آرش ، کارنامه بنداربیدخش و اژدهاک

پایان نامه
چکیده

این رساله در بردارند? پنج فصل است که فصل آخر آن متعلق به نتیجه گیری می باشد . در فصل اول آن فرضیه ها و روش تحقیق و سوالاتی که در این پژوهش به وجود می آید ، مطرح می گردد. در فصل دوم ، ایران به عنوان یک واقعیت جغرافیایی با اشاره ای به تاریخ این سرزمین آمده و سپس اسطوره و کارکرد آن در ادبیات فارسی شرح داده شده ، در ادامه به شناخت اساطیر ایرانی بر اساس منابع درجه اول پرداخته شده و مهم ترین ایزدان و ایزدبانوان ، دیوان و شیاطین ، اساطیر پهلوانی اعم از زن یا مرد ، موجودات و مکان های اساطیری توضیح داده شده اند . هدف این بخش ایجاد زمینه برای شناخت اجمالی از اساطیر و ورود به متن بوده است .در بخش آخر این فصل ، انسان و رابطه اش با اساطیر آمده است . فصل سوم ، در بخش اول آن به آرش پرداخته شده . در این بخش ابتدا سیر حضور آرش را در متون کهن فارسی بررسی کرده ام ، سپس اشارت به هویت تاریخی و حماسی او داشته و بعد رد پای آرش را در ادبیات نمایشی معاصر و ادبیات منظوم و منثور دیده ایم . بخش بعدی این فصل به ضحاک اختصاص دارد ، ابتدا رد پای ضحاک در متون کهن اوستایی و پهلوی را مورد بررسی قرار داده ام و سپس روایت آن در شاهنامه را . و در قسمت نهایی این فصل به جمشید ، اینکه او چه کسی است ، چرا فرّه ایزدی از او جدا می شود ، جام جم چیست و رد پای آن در فرهنگ های مختلف و تعبیرات دربار? آن و در نهایت سرنوشت جم و مرگش به دست ضحاک ذکر شده است . در فصل چهارم ، نگره های بیضایی را به سه اسطور? یاد شده و مقایس? آثار وی با هم عصرانش به جا آورده ام . در بخش نتیجه گیری کوشیده ام تا به رهیافت و برداشت های بیضایی از اسطوره ها و نیات و مقاصد او و اینکه کلاً بیضایی با اسطوره زدایی از اساطیر و آوردن آنها به عصر ما می کوشد تا وجوه اجتماعی و فرهنگی امروزین را در قالب اسطوره بازتاب دهد و به مفاهیمی مثل عدالت اجتماعی ، خواست و حقوق فردی ، تجاوز به حدود ملی و میهنی ، قدرت و دانش و رابط آن دو ، صاحب قدرت و تحت سلطه های قدرت و بالاخره مفهوم شرقی و ذهنی اسطوره بپردازد و خوانشی نو از مفاهیم اسطوره و متون اساطیری ارائه دهد .

منابع مشابه

نقد فمینیستی نمایشنامه های بهرام بیضایی

فمینیست‌ها معتقدند که تمدن بشری، مردسالار و تحت کنترلِ مردان است و به گونه‌ای سازماندهی و اداره می‌شود که زنان را در همة جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی به مردان وابسته می‌کند. هم‌چنین مدعی هستند که پیوسته تفکرِ مردسالار بر آثار ادبی حاکم بوده و این آثار غالباً به قهرمانانِ مذکر پرداخته‌اند و زنان در آن‌ها نقشی حاشیه‌ای داشته‌اند. از این‌رو، لزوم بازنگری در متون ادبی گذشته و به چالش کشیدن آن و نیز تولید ...

متن کامل

فراداستان تاریخ‌نگارانه در نمایشنامۀ اژدهاک از سه‌برخوانی اثر بهرام بیضایی

فراداستان تاریخ‌نگارانه از مباحث مهم و شایستة تأمل در پسامدرنیسم است. فراداستان، نتیجة گذار از ادبیات کلاسیک، رئالیسم و مدرن است؛ متنی پست‌مدرنیستی است که فاصله و تفاوت داستان و غیرداستان را در هم می‌شکند و گونه‌ای نو و متناسب با جهان‌بینی پسامدرن را خلق می‌کند. نه‌تنها تعریف جوهرة ذاتی پست‌مدرنیسم دشوار است، بلکه تشخیص خاستگاه تاریخی آن نیز مبهم است. نظریه‌پردازان بسیاری معتقدند که پست‌مدرنیسم...

متن کامل

تحلیل واژگانی، نحوی و فکری روایت "آرش" بهرام بیضایی

بهرام بیضایی ازجمله نویسندگان تأثیرگذار در ادبیات نمایشی ایران است. همة کوشش این نویسنده از ابتدا بر روی سه محور اسطوره، حماسه و تاریخ بوده است. وی با تلفیق این عناصر با درام، خالق آثار متنوعی در ادب معاصر فارسی است. بررسی متونی که ریشه در اساطیر ایران دارد از مناظر متفاوت حائز اهمیت است، به‌ویژه متونی که امروز نگاشته شده اما ریشه‌های خود را با گذشتة ادبی زبان فارسی حفظ کرده است. روایت آرش نوشت...

متن کامل

نقد فمینیستی نمایشنامه های بهرام بیضایی

فمینیست ها معتقدند که تمدن بشری، مردسالار و تحت کنترلِ مردان است و به گونه ای سازماندهی و اداره می شود که زنان را در همه جنبه های فرهنگی و اجتماعی به مردان وابسته می کند. هم چنین مدعی هستند که پیوسته تفکرِ مردسالار بر آثار ادبی حاکم بوده و این آثار غالباً به قهرمانانِ مذکر پرداخته اند و زنان در آن ها نقشی حاشیه ای داشته اند. از این رو، لزوم بازنگری در متون ادبی گذشته و به چالش کشیدن آن و نیز تولید ...

متن کامل

اسطورۀ قربانی در آثار «بهرام بیضایی»

آیین قربانی از کهن‌ترین آیین‌هایی‌ است که در میان ادیان و ملل مختلف مورد توجه بوده ‌است. انسان‌ها در تمامی اعصار تلاش کرده‌اند تا با دادن هدیه و قربانی به پیشگاه خدایان، خشنودی‌شان را جلب نموده، از خشم‌شان در امان باشند. هدف پژوهش حاضر، تحلیل «اسطورۀ قربانی» در فیلم‌نامه‌ها و نمایشنامه‌های «بهرام بیضایی» است. وی با شناخت گسترده‌ای که از اسطوره‌ها دارد، در نگارش آثار ادبی خود از انواع آن‌ها بهره...

متن کامل

بازنمود موضوع و شگردهای ادبی در آثار بهرام بیضایی

موضوعات و درون­مایه‌های آثار بهرام بیضایی تنوع چشمگیری دارد. وی در آفرینش‌های ادبی خود، شگردهای ادبی گوناگونی ارائه می‌دهد که در پژوهش حاضر، ضمن بررسی، تحلیل و طبقه‌بندی موضوع‌های داستانی بیضایی، این شگردها در روایتِ داستان نمایش داده می‌شود. در این پژوهش 24 اثرِ ادبی بیضایی که شامل سیزده فیلم‌نامه، هشت نمایشنامه و سه برخوانی است، بررسی می‌­شوند. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است؛ بدین‌صورت که ابتدا ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023