عنوان : تحلیل محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پایه ششم دبستان سال تحصیلی (92-91) براساس شاخص(مولفه) های چندفرهنگی مستخرج از اسناد بالادستی

این پژوهش به تحلیل محتوا، تصاویر و تکالیف کتاب مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی سال تحصیلی(91-92) براساس شاخص(مولفه) های چندفرهنگی مستخرج از اسناد بالادستی پرداخته است. روش تحقیق مورد استفاده، تحلیل محتوا از نوع کمی است. جامعه آماری در این تحقیق دو گروه می باشند: الف. اسناد بالادستی. ب. کتاب درسی مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی. نمونه آماری شامل(قانون اساسی، سند چشم انداز بیست ساله توسعه ایران1404، برنامه پنجم توسعه اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی ایران، مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و فلسفه تربیت رسمی و عمومی جمهوری اسلامی ایران) و کل کتاب مطالعات اجتماعی می باشد. به منظور انجام تحقیق، ابتدا شاخص(مولفه)های چندفرهنگی از اسناد بالادست استخراج شدند سپس بر اساس آنها و ادبیات تحقیق کاربرگ تحلیل محتوا تدوین شد و به تحلیل کتاب پرداخته شد. جهت تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از روشهای آمار توصیفی از قبیل(جدول، نمودار، فراوانی و درصد فراوانی) استفاده شد. نتایج تحقیق حاکی از توجه نسبتاً زیاد کتاب(382 فراوانی) به بحث چندفرهنگی است اما نوعی عدم توازن در توزیع و پرداختن به شاخص(مولفه)های چندفرهنگی در فصلهای کتاب وجود دارد این نتیجه گیری با پژوهش حکیم زاده و دیگران(1386) و صادقی(1389) همسو می باشد. همچنین میزان توجه کتاب به شاخص(مولفه)های مختلف چندفرهنگی با نوعی سوگیری یا تغافل یا سهل انگاری همراه است، طوری که به برخی شاخص(مولفه) اصلاً توجهی نشده است و این کم توجهی و عدم توجه به برخی شاخص(مولفه)ها علی رغم تاکید اسناد بالا دست به آنها، نشان از ضعف کتاب در انطباق با اسناد بالادست می باشد. این نتایج با پژوهش های عراقیه و همکاران(1388)، حمیدی زاده(1390)، عراقیه، واجارگاه، فروغی و فاضلی(1388) همسو می باشد، ولی با پژوهش عزیزیان وهمکاران(1389) تطابق ندارد. در پایان نیز پیشنهاداتی ارائه شد از جمله: توجه بیش تر به مفاهیمی نظیر زبان، گویش و ادبیات اقوام مختلف و آزادی مذاهب دیگر، توجه به نمادهای قومی در کتاب، اضافه کردن تصاویر مربوط به برخی اقوام که در کتاب به آنها اشاره نشده است.